Bazı Osmanlı tarihçilerinin eserlerinde Türkler için, 'etrak-ı bi-idrak' yani 'idraksiz Türkler' denilmesinden hareket eden kimi araştırmacılar, Osmanlı İmparatorluğu'nun Türk devleti olmadığını iddia ederler.

Bu, tutarsız bir yaklaşımdır. Bu iddiayı öne süren yazarlar incelendiğinde, bunun etnik bir yönü ifade etmek için değil, sosyolojik ve siyasi bir durumu belirtmek için kullanıldığı görülür. Ayrıca bu ifade ile kötülenenler, genellikle devlete karşı kimi hadiselere karışmış olan Türkmenler ile Şah İsmail'e katılan Türkmenlerdir. Düşman olarak görülen bir devlete yapılan bu katılımları aşağılamak için kullanılan bir ifade söz konusudur.

‘’Türk’’ ve ‘’Türkmen’’ sözcüklerinin olumsuz ifadelerle anılması, yalnızca Osmanlı dönemi tarihçilerine özgü bir davranış değildir. Selçuklu tarihçilerinin de Türkmenler aleyhine bu şekilde olumsuz sözleri vardır. Osmanlı döneminin bazı tarihçileri bu olumsuz ifadeleri, Türk kimliğini değil, köylü ve göçebeleri kötülemek için kullanırlar. Özellikle yarı göçebe hayat yaşayan Türkmenler devlet düzenine ayak uyduramamaları ve yerleşik hayata zarar vermeleri nedeniyle eleştirilmektedir.

Fatih Kanunnamesi’nde bir ceza bahsinde geçen ''Türk veya şehirli olsa'' ifadesi, Türk kelimesinin göçebe Türkmenler ve köylüler için kullanıldığını açık bir biçimde ortaya koyar. Osmanlı tarihçilerinin eserleri incelendiğinde, ‘’Türk’’ ve ‘’Türkmen’’ isimleri aleyhindeki ifadelere, genellikle Osmanlı yönetimine karşı yürütülen mücadelelerin anlatıldığı bölümlere rastlanır. Fetret Devri’nden, Şeyh Bedreddin ayaklanmasına, Safevi Devleti’nin Anadolu'daki faaliyetlerinden Celâli isyanlarına dek, hadiseler aktarılırken, Osmanlı tarihçileri ‘’Kaba Türk’’ veya ‘’Cahil Türkmen’’ gibi tanımlar kullanmışlardır.