Tayf Analizi Yapan Gurur Kaynağımız Prof. Dr. Semanur ERGUN - Friendz10

Prof. Dr. Semanur Ergun tayf analizine şöyle başlıyor:

"Tayf analizinden elde edilen bilgiler saymakla bitecek gibi değil..." diye başlıyor Ergun konuşmasına, "Büzülüp genişleyen yıldızlara 'pulsasyon’ yapan yıldızlar deniliyor. Bunlar değişen yıldızlar sınıfına giriyor. Bu tip bir yıldızın tayfı, sözgelişi önce bize yaklaşıyor gibi... Yıldızın üst tabakaları genişleyince Dünya'ya yaklaşıyormuş gibi oluyor. Çünkü bu sırada tayfı mora kayıyor. Fakat bir süre sonra büzüldüğü zaman bize dönük yüzü, bizden uzaklaşıyor gibi. Gösterdiği tayf çizgileri bu kez kırmızıya kayıyor. Bu heraketlerin belirli bir periyod içinde süregelmesi durumunda ise yıldızın 'pulsasyon' yaptığı anlaşılıyor..."

Benzer tayf analiziyle çift yıldızlar da belirlenip inceleniyor. İki gök cisminin birbirleri ya da başka bir merkez etrafında döndükleri ortaya çıkıyor. Bu iki cismi görmesek bile, tayf çizgilerinin periyodik olarak bir mora bir kızıla kaymalarından bunun bir çift yıldız olduğu anlaşılıyor. Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümünde, Prof.Dr. Semanur Ergun'un başkanlığında böyle bir yıldız çifti incelemiştir:

Tayf analizi bilimsel bir yöntem olarak astronomiye girdiğinden beri, bu bilim dalında önemli atılımlar ve buluşlar gerçekleştirildi. Işınım yayan bütün cisimler, tayfsal analizle incelenebiliyordu. Her türlü ışınımı tutan karadelikler gibi cisimlerin ise üzerine maddeler düşerken yaydığı enerji gözlemlenebiliyor. Daha doğrusu, bu ışınım enerjisinin tayfı alınabiliyor. Prof.Dr. Osman Demircan, "Bizim galaksimizde gözlemlenmiş 10-15 tane kara delik var" diyor, "Bunlara 'yıldızsal karadelik' adı veriliyor ve kütleleri 5-10 güneş kütlesinde...

Ancak çapları 10-20 km. Kadardır. Bunların çekim alanına giren maddeler enerjiye dönüştüğünde tayfta beliriyor. Bu tip tayflarda çok büyük hızlar çok küçük alanlarda cereyan ediyor. Aynı zamanda karadelik tayflarında sıcaklık da çok yüksek derecelerde; 100 bin kelvinin üzerine kayıt ediliyor. Sonra, bir karadeiik tayfında çizgiler çekimin oluşturduğu kaymadan dolayı, olması gereken yerde değil..."