Aralık 18, 2024

20 YILLIK GİZEME SARILMIŞ BİR BİLMECE

James Webb Uzay Teleskobu, NASA Hubble'ın yirmi yıllık bir gizemini çözmeye bir adım daha yaklaştı. Webb, Hubble’ın uzun zamandır tartışılan bir keşfini doğruladı: Evrenin erken dönemlerinde, çevre şartlarıyla uyumsuz şekilde beklenenden daha uzun ömürlü gezegen oluşturan disklerin varlığı.

Hubble, 2003 yılında, galaksimizde ağır elementlerin (örneğin demir ve karbon) oldukça az olduğu eski bir döneme ait dev bir gezegenin izlerini tespit etmişti. Ancak bu gezegenin, bu kadar sınırlı malzemeyle nasıl bu kadar büyük hale gelebildiği sorusu hala yanıtını bulmayı bekliyor.

20 YILLIK GİZEME SARILMIŞ BİR BİLMECE

James Webb Uzay Teleskobu, yakınlardaki Küçük Macellan Bulutu'nda yer alan ağır elementlerin daha az olduğu bir yıldız oluşum kümesini inceledi. Bu küme, erken evrendeki yıldız kümelerine benzeyen koşullara sahip olduğu için, Webb'in çalışmaları için mükemmel bir örnek oluşturuyor. Hubble’ın erken Samanyolu'nda yaptığı gözlemleriyle de benzerlik taşıyor.

Webb’in yüksek hassasiyetli cihazları, ışığı bileşenlerine ayırarak incelenen yapıların kimyasal özelliklerini ayrıntılı bir şekilde analiz edebiliyor. Bu yöntemle, NGC 346 kümesindeki yıldızların, ağır elementlerin eksikliğine rağmen, gezegenlerinin büyümesine olanak sağlayan daha uzun ömürlü diskler barındırdığı keşfedildi. Ancak bu diskler, büyük gezegenlerin oluşumunu mümkün kılacak kadar nasıl bu kadar uzun süre dayanabiliyor? Belki de ağır elementlerin az olduğu yıldız kümelerinde disklerin dağılması daha uzun sürüyor. Ya da bu yıldızları oluşturan gaz bulutları daha geniş ve büyük diskler üreterek onların daha uzun süre hayatta kalmasını sağlıyor. Bu iki faktörün bir kombinasyonu da bu sıra dışı durumu açıklayabilir.

20 YILLIK GİZEME SARILMIŞ BİR BİLMECE

Resim açıklaması:

Görüntünün merkezinde kayık benzeri bir şekil oluşturan turuncu ve pembe yaylar bulunmaktadır. Bu yayların bir ucu görüntünün sağ üst tarafını, diğer ucu ise sol alt tarafını işaret etmektedir. Turuncu ve pembeden oluşan bir başka tüy görüntünün merkezinden sol üst köşesine doğru genişlemektedir. Bu bulutun sağında büyük bir beyaz yıldız kümesi yer almaktadır. Görüntü boyunca yayılmış çeşitli başka beyaz yıldızlar ve farklı boyutlarda birkaç galaksi vardır. Görüntünün çeşitli noktalarına yerleştirilmiş on adet küçük sarı daire, bu çalışmada incelenen on yıldızın konumlarını göstermektedir.

Görüntü kredisi: NASA, ESA, CSA, STScI, Olivia C. Jones (UK ATC), Guido De Marchi (ESTEC), Margaret Meixner (USRA)

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun