Sürüngenlerin Dünya'ya hakim olduğu dönemde, yani yaklaşık 200 milyon yıl önce, bir yıl 385 gün­dü... Çünkü, bu etkileşimle Dünya'nın Güneş etrafındaki dönme hı­zı değişmiyor; sadece kendi ekseni etrafındaki dönme hızı etkileniyor­du ve bir gün bugünkü ölçeklere göre 23 saatti... Daha eskilere gidil­diğinde, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönme hızının arttığı, do­layısıyla günlerin kısaldığı görülü­yor. Örneğin, bitkilerin suyu terke-derek kıyılara çıkmaya başladığı 400 milyon yıl öncelere gittiğimiz­de, yılın 405 gün, günün de 21.5 sa­at olduğu anlaşılıyor. İlk omurgalı hayvanların ortaya çıkmasından he­men önce, yani denizlerin henüz yeni evrimleşmiş zırhlı omurgasız hayvanlarla tamamen dolduğu 600 milyon yıl önceleri de, bir yıl 425 gün, bir gün ise 20 saatti.

Ame­rikalı bilim adamı J. Wells'in kısa bir süre önce, belirli mercanların vücutlarındaki katmanların sayıl­masına dayalı olarak geliştirdiği yönteme ve gözleme dayalı bilgiler. Wells'in yöntemi, denizlerin gel­git bölgesinin etkin olduğu, yani suyun tamamen çekildiği ve daha sonra yükseldiği bölgelerde yaşa­yan bazı mercan türlerinin, suyun gelişine göre yaşamsal işlevlerini arttırmaları gerçeğine dayanıyor. Çünkü, mercanın vücudunda, gel-git'e bağlı olarak ince bir kalker ta­bakası birikiyor. Gelişmiş bir mik­roskopla yapılan gözlemlerde, bu mercanlarda bir yılda 365 tabakanın biriktiği görülüyor. Yaz ve kış etkinliği ısı değişikliklerinden dolayı birbirinden farklı olduğundan, yıllar sonra bu katmanları birbirinden ayır­mak da kolaylaşıyor. Çok eski dö­nemlerden kalan fosil kalıntıların­dan, katman sayıları da jeolojik de­virlere göre karşılaştırılıyor ve bu karşılaştırmada eskiye gidildikçe kat­man sayılarında artma, yani Dün-ya'nın kendi çevresinde dönme hı­zındaki artma belirleniyor. Aynı je­olojik katmanlarda bulunmuş olan­larda eşit sayıda tabakanın bulunma­sı, Wells'in yönteminin kesin bir doğrulukla işlediğini kanıtlıyor.

Birçok canlının yıllık ve günlük ritmik hareketinde, Ay'ın etkisinin büyük bir önemi olduğu su götürmez bir gerçek... Özellikle, akşam karan­lığında aktif hale geçen birçok canlı türü, çiftleşme, yumurta bırakma ve hatta göç etme gibi eylemlerini Ay'ın dönemlerine göre ayarlıyor. Bazı yengeç türleri, kıyılara ancak dolu­nayda çıkıyor ve bazdan da dolunay­da yumurta bırakıyor. Belki bu ne­denle, insanlık tarihi boyunca, mito­lojik olarak bazı doğaüstü yaratıkla­rın ve anormal canlıların ortaya çıktı­ğının ve korkutucu eylemler yaptığı söylenceleri Ay'ın dönemleri ile ilişkilendirildi... Birçok memeli hayva­nın, örneğin kurtların, çakalların ve diğer yırtıcı hayvanların uluma ve saldırma eylemlerinin Ay'ın dönem­lerine göre değiştiğine ilişkin gözlemler, henüz günümüz bilimince ye­teri kadar açıklanamadı... Böylesine benzer bir etkinin, bilimsel olmamak­la birlikte insan psikolojisi üzerine de etkisi olduğu hâlâ söyleniyor. Ancak, çoğunlukla Batı toplumlarında sözü edilen efsanevi "Kurt Adam"ın, Ay'ın etkisiyle doğrudan ilişkisi oldu­ğu söylenemez; bunun bilimsel bir dayanağı yoktur... Sinema ve edebiyatta masalsı bir biçimde işlenen bu olayın, ancak pek ender olarak do­ğumla ortaya çıkan "genetik bir hata" olarak açıklamak mümkündür...