Demir meteorlarla ilgili çarpıcı şeylerden biri de genellikle manyetik olmalarıdır. Manyetizma güçlü değildir, ancak kökenleri hakkında bilgi verir.

Bu nedenle gökbilimciler meteorit avcılarını, meteoritleri çevreleyen kayadan ayırt etmek için mıknatıs kullanmaktan vazgeçirir, çünkü el mıknatısları bir meteoritin önemli bir bilimsel kaydolan manyetik geçmişini silebilir.

Manyetik göktaşları, manyetik bir alanın varlığında oluştukları için meydana gelirler. Meteorit içindeki demir taneleri dış manyetik alan boyunca hizalanır ve bu da meteora kendi manyetizmasını verir.

Örneğin, Siyah Güzellik olarak bilinen Mars meteoriti manyetizmasını genç Mars'ın güçlü manyetik alanından almıştır.

Bazı göktaşları manyetiktir ancak güçlü bir manyetik alanda oluşmamış olmalıdır. Demir göktaşları tipik olarak nikelin demire oranı gibi kimyasal bileşimlerine göre kategorize edilir.

IVA olarak bilinen bir türün, daha küçük asteroitlerin parçaları olduğu bilinmektedir. Küçük asteroitler güçlü manyetik alanlara sahip değildir, bu nedenle IVA meteoritlerinin manyetik olmaması gerekir, ancak birçoğu manyetiktir. Bunun nasıl mümkün olduğunu gösteren yeni bir çalışma var.

Küçük asteroidler moloz yığını yöntemi olarak bilinen yöntemle oluşur. Demir zengini küçük kaya parçaları zaman içinde birikerek bir asteroit haline gelir.

Bir cismin güçlü bir manyetik alan oluşturabilmesi için, dinamo etkisi yaratacak sıvı demir olması gerekir ve küçük asteroitler bunu yaşamadıkları için manyetik alanlara sahip olamazlar. Yoksa olabilirler mi?

Asteroitler zaman içinde çarpışmalara da maruz kalırlar. Bu çarpışmalarda kopan parçalar Dünya'da bulduğumuz meteorlara dönüşür. Ancak yazarlar, çarpışmaların bir asteroit içinde manyetik bir dinamo yaratabileceğini gösteriyor.

Çarpışan cisim asteroidi parçalayacak kadar büyük değilse, ancak yüzeye yakın bir malzeme tabakasını eritecek kadar büyükse, o zaman bir olaylar zinciri meydana gelebilir.

Soğuk bir moloz çekirdeği erimiş bir katmanla çevrelendiğinde, çekirdek ısınır. Daha hafif elementler çekirdekten buharlaşır ve yüzeye doğru göç eder, bu da katmanları çalkalayarak konveksiyon oluşturur.

Demirin konveksiyonu manyetik bir alan oluşturur ve bu alan asteroitin bazı kısımlarına iz bırakır. Daha sonra çarpışma, bazıları Dünya'ya ulaşan manyetik parçalar yaratır.

Dolayısıyla IVA meteoritlerinin manyetizması, ana asteroitlerinin orijinal oluşumundan değil, çekirdeklerini karıştıran daha sonraki çarpışmalardan kaynaklanmaktadır.

Bunu bilen araştırmacılar, güneş sistemimizin tarihini ve gezegensel sürüklenme gibi olayların daha sık asteroit çarpışmalarını nasıl tetiklemiş olabileceğini daha iyi anlayabilirler.

El mıknatıslarıyla meteor aramamak için bir başka neden daha. Bir meteorit bulma eylemi, çarpışmalarının tarihini de silebilir.

 

Kaynak: https://www.sciencealert.com/