Bilim insanları 2018'de Fas'ta keşfedilen siyah bir kayanın Dünya'dan ayrılıp uzaya gittiğini ve mirasyedi bir çocuk gibi geri döndüğünü doğrulamaya çalışıyor.

Bu göktaşı Dünya'yı terk etti. Binlerce yıl sonra geri geldi.

 

"KRAL GERİ DÖNDÜ" şovu değil mi bu ya?

Eğer doğruysa, resmi olarak 'Kuzeybatı Afrika (NWA) 13188' olarak adlandırılan bu taş, bu olağanüstü gidiş-dönüş yolculuğunu gerçekleştiren (bildiğimiz) ilk göktaşı olacaktır.

646 gram ağırlığındaki bu 'bumerang uzay taşı'nın göksel bir gezi yapmış olabileceği, onunla ilgili tek tuhaf şey değil.

NWA 13188'in kabarcıklı görünümü, kristal dokusu ve hassas kimyasal yapısı, Dünya'da batan okyanus plakalarının yakınındaki volkanların ürettiği erimiş minerallerden oluşan kaya türlerine güçlü bir şekilde işaret ediyor.

Oksijen izotoplarının karışımı ve eser elementlerin imzasını da eklediğimizde, bu kayanın bir göktaşı olduğu oldukça şüpheli hale geliyor. En azından tipik bir uzay kayası değil.

Yine de Fransa'daki Goldschmidt jeokimya konferansında ekibinin bulgularını sunan Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nden jeofizikçi Jérôme Gattacceca'ya göre, bu kayanın yörüngede önemli miktarda zaman geçirdiği ilginç bir yolculuğu olmuş.

Helyum-3, Berilyum-10 ve Neon-21 konsantrasyonları ancak kozmik ışınlara (uzayda bulunan ancak Dünya'nın manyetik alanı tarafından büyük ölçüde engellenen radyasyon) maruz kalma ile açıklanabilir.

Bu izotopların konsantrasyonu diğer meteoritlerden daha düşük olsa da, Dünya'daki diğer kayalardan önemli ölçüde daha yüksekti.

Bu da NWA 13188'in on binlerce yıl gibi kısa ama önemli bir süre boyunca galaktik kozmik ışınlara maruz kaldığını göstermektedir.

NWA 13188'in ayrıca camsı bir 'füzyon kabuğuna' sahip olması, Dünya atmosferine ateşli bir giriş yaparken erimiş olabileceğini düşündürmektedir.

Gattacceca ve meslektaşları, tüm bunların "NWA 13188'in insan yapımı 'sahte' bir göktaşı olduğunu engellediğini" yazıyor.

"Bu nedenle, NWA 13188'in Dünya'dan fırlatılan ve daha sonra tekrar Dünya yüzeyine düşen bir meteorit olduğunu düşünüyoruz" sonucuna varıyorlar.

Araştırmacılar, bu Dünya taşının uzaya nasıl gittiğinin bir sır olduğunu, ancak volkanik bir patlama sırasında fırlatılmış veya başka bir meteor Dünya'ya çarptığında uzaya fırlatılmış olabileceğini söylüyor.

Azgın bir volkanın ağzından fırlatılan bir kayanın yörüngeye girebilmesi için saatte on binlerce kilometre hızla hareket ediyor olması gerekir ki bu da çoğu kayanın uçabileceğinden çok daha hızlıdır.

En yüksek volkan püskürmeleri genellikle Dünya'dan sadece 31-45 kilometre yüksekliğe (101,700-147,600 feet) ulaşır, bu nedenle volkanların uzaya kaya fırlatması pek olası değildir.

Dünya ile büyük asteroitler arasındaki bazı çarpışmalar, kayaları Güneş Sistemi'ne fırlatacak kadar güçlü olabilir.

Bilimin bildiği en eski kaya olan 4 milyar yıllık bir Dünya taşı, 1971'deki Apollo 14 görevi sırasında Ay'da bulunmuştur. Bu kaya muhtemelen bir asteroit çarpışmasının ardından Dünya'dan o zamanlar çok daha yakın olan Ay'a fırlatılmıştı.

NWA 13188'in yaşı bilinmiyor, ancak Gattacceca'nın ekibi bir argon izotopunun konsantrasyonlarını ölçerek kayayı tarihlendirmeye çalışıyor.

Henüz yayınlanmamış olan araştırma herkesi ikna etmiş değil. "Olağanüstü hipotezler ileri sürüyorsanız, bunu destekleyecek olağanüstü kanıtlara ihtiyacınız vardır. Ben hala ikna olmuş değilim," diyor gezegen bilimci Philippe Claeys New Scientist'ten Alex Wilkins'e.

Mars'tan gelen göktaşları Sahra çölünde de bulunmuştur; 'Siyah Güzellik' adı verilen 4,4 milyar yıllık bir taş yerel göktaşı avcıları tarafından keşfedilmiş ve 2011 yılında özel bir koleksiyona satılmıştır. Şu anda piyasa değeri gram başına 10.000 ABD dolarından fazladır.

Sahra Çölü göktaşlarını aramak için ideal bir yerdir çünkü siyah taşlar kuma karşı göze çarpar ve görüntüyü engelleyecek çok az bitki örtüsü vardır.

Sahra'da 780.000 kadar meteorit saklanıyor olabilir ve bu da Sahra'yı Antarktika dışındaki en iyi meteorit avlama yeri yapmaktadır.

 

Kaynak: https://www.sciencealert.com/