Yaklaşık 15,000 ışık yılı uzaklıktaki bir noktadan yayılan garip bir radyo sinyali, henüz doğrulanmamış bir yıldız türüne işaret ediyor olabilir.

GPM J1839-10 olarak adlandırılan bu tuhaf kozmik nesne her 22 dakikada bir radyo dalgaları yayarken yakalandı. Bu, diğer titreşimli radyo dalgası kaynaklarına kıyasla inanılmaz derecede yavaş. Dahası, arşiv bilgilerine derinlemesine bir dalış, onun yavaş nabzını 30 yılı aşkın bir süredir kaydettiğimizi ortaya koyuyor. Şimdiye kadar dikkatimizden kaçmayı başarmıştı.

Avustralya'daki Curtin Üniversitesi Uluslararası Radyo Astronomi Araştırma Merkezi'nden (ICRAR) astrofizikçi Natasha Hurley-Walker liderliğindeki bir ekibe göre, en olası açıklama kaynağın gerçekten yavaş dönen bir magnetar olması.

Eğer öyleyse, bu vahşi yıldız cesetleriyle ilgili anlayışımıza ters düşecektir, bu da garip bir şeylerin dönüyor olması gerektiği anlamına gelir.

Hurley-Walker, "Bu olağanüstü nesne, Evren'deki en egzotik ve uç nesnelerden bazıları olan nötron yıldızları ve magnetarlara ilişkin anlayışımıza meydan okuyor" diyor.

Keşif, Samanyolu'nda üç yıl önce arşiv verilerinde benzer bir nesnenin keşfedilmesinin ardından yapıldı ve 2022 tarihli bir makalede yayınlandı.

GLEAM-X J162759.5-523504.3 olarak adlandırılan bu cisim her 18 dakikada bir, yaklaşık bir dakika boyunca radyo dalgaları yayarken kaydedilmişti, ancak 2018'de sessizleşti ve o zamandan beri kendisinden haber alınamadı. Işığın bükülme şekline bakılırsa, bize oldukça manyetize bir ortamdan geliyor gibi görünüyordu.

Hurley-Walker ve ekibi benzer davranışa sahip başka nesneler bulup bulamayacaklarını görmek istediler ve Avustralya'daki Murchison Widefield Array'i kullanarak güney gökyüzünde bir araştırma yaptılar. Her 22 dakikada bir beş dakikalık radyo ışığı patlamaları yayan bir nesne buldular.

Diğer teleskopları koordinatlarına çevirdiler ve konumun arşiv verilerini taradılar. Yeni gözlemler, radyo emisyonunu ayrıntılı olarak karakterize etmelerini sağladı ve bir manyetik alan tarafından değiştirildiğini düşündüren aynı bükülmeyi gösterdi. Arşiv verileri de GPM J1839-10'un en azından 1988'den beri titreşim halinde olduğunu gösterdi.

Hurley-Walker, "Teleskoplarımız bu nesneden gelen atımları ilk kaydettiğinde ben beş yaşındaydım, ama kimse fark etmedi ve 33 yıl boyunca verilerde gizli kaldı" diyor.

"Onu gözden kaçırdılar çünkü böyle bir şey bulmayı beklemiyorlardı."

Işığın profili magnetarlardan gelen darbelere çok benziyor. Bunlar, füzyon yakıtını yaktıktan sonra süpernova olan büyük bir yıldızın çökmüş çekirdeğinin kalıntısı olan ve son derece güçlü bir manyetik alana sahip bir tür nötron yıldızıdır.

Ancak bu manyetik alanın gücü magnetarın dönüş periyodu ile ilişkilidir. Güçlü radyo emisyonlarının oluşabilmesi için manyetik alan gücünün ölüm çizgisi adı verilen belirli bir eşiğin üzerinde olması gerekir. Kimsenin GPM J1839-10 gibi bir şey bulmayı beklememesinin iyi bir nedeni var.

Hurley-Walker, "Keşfettiğimiz nesne radyo dalgaları üretmek için çok yavaş dönüyor -ölüm çizgisinin altında," diye açıklıyor.

"Bunun bir magnetar olduğunu varsayarsak, bu nesnenin radyo dalgaları üretmesi mümkün olmamalı. Ama biz onları görüyoruz. Ve sadece küçük bir radyo emisyonundan bahsetmiyoruz. Her 22 dakikada bir, beş dakikalık bir radyo dalga boyu enerjisi yayıyor ve bunu en az 33 yıldır yapıyor. Bunun arkasındaki mekanizma her ne ise olağanüstü."

 

Kaynak: https://www.sciencealert.com/