Ağustos 23, 2025

Gel – Git ve Ay

Gel-git'ten etkilenen kısım ise, okyanusların üstteki ince bir katma­nıdır. Dolayısıyla frenleme çok za­yıftır, ama sürekli izlenebilir. Bu frenleme, günümüzde, 24 saatlik bir günün 0.00164 saniye uzaması­na neden olmaktadır. Ama, bir yüz­yıllık süre içinde, bu küçük miktar­lar üst üste eklenerek hissedilir bir orana, jeolojik devirler içersinde de önemli miktarlara ulaşmıştır.

Gel – Git ve Ay

Sürüngenlerin Dünya'ya hakim olduğu dönemde, yani yaklaşık 200 milyon yıl önce, bir yıl 385 gün­dü... Çünkü, bu etkileşimle Dünya'nın Güneş etrafındaki dönme hı­zı değişmiyor; sadece kendi ekseni etrafındaki dönme hızı etkileniyor­du ve bir gün bugünkü ölçeklere göre 23 saatti... Daha eskilere gidil­diğinde, Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönme hızının arttığı, do­layısıyla günlerin kısaldığı görülü­yor. Örneğin, bitkilerin suyu terke-derek kıyılara çıkmaya başladığı 400 milyon yıl öncelere gittiğimiz­de, yılın 405 gün, günün de 21.5 sa­at olduğu anlaşılıyor. İlk omurgalı hayvanların ortaya çıkmasından he­men önce, yani denizlerin henüz yeni evrimleşmiş zırhlı omurgasız hayvanlarla tamamen dolduğu 600 milyon yıl önceleri de, bir yıl 425 gün, bir gün ise 20 saatti.

Gel – Git ve Ay

Ame­rikalı bilim adamı J. Wells'in kısa bir süre önce, belirli mercanların vücutlarındaki katmanların sayıl­masına dayalı olarak geliştirdiği yönteme ve gözleme dayalı bilgiler. Wells'in yöntemi, denizlerin gel­git bölgesinin etkin olduğu, yani suyun tamamen çekildiği ve daha sonra yükseldiği bölgelerde yaşa­yan bazı mercan türlerinin, suyun gelişine göre yaşamsal işlevlerini arttırmaları gerçeğine dayanıyor. Çünkü, mercanın vücudunda, gel-git'e bağlı olarak ince bir kalker ta­bakası birikiyor. Gelişmiş bir mik­roskopla yapılan gözlemlerde, bu mercanlarda bir yılda 365 tabakanın biriktiği görülüyor. Yaz ve kış etkinliği ısı değişikliklerinden dolayı birbirinden farklı olduğundan, yıllar sonra bu katmanları birbirinden ayır­mak da kolaylaşıyor. Çok eski dö­nemlerden kalan fosil kalıntıların­dan, katman sayıları da jeolojik de­virlere göre karşılaştırılıyor ve bu karşılaştırmada eskiye gidildikçe kat­man sayılarında artma, yani Dün-ya'nın kendi çevresinde dönme hı­zındaki artma belirleniyor. Aynı je­olojik katmanlarda bulunmuş olan­larda eşit sayıda tabakanın bulunma­sı, Wells'in yönteminin kesin bir doğrulukla işlediğini kanıtlıyor.

Yorumlar

  • Etkisi tahmin ettiğimden daha çokmuş

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Jet-Lag Nedir?

Jet-Lag Nedir?

Depremin Ölçeklendirilmesi

Depremin Ölçeklendirilmesi

Takiyüd­din'in ve Osmanlı'da Kuyruklu Yıldız
Hamel

Hamel

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Sahte Vaatler

probiyotik

Jet-Lag Nedir?

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun