Nicolaus Copernicus’un 1543 yılında göksel yörüngeleri konu alan eserinde; Güneş-merkezli bir Evren modeli için kabul edilebilir gerekçeler sunduğu halde, öne attığı bu sistemin önemli sorunları vardı. Göksel cisimlerin kristal kürelere takılı olduğu düşüncesinden- ki bu çok eski bir düşünce -kurtulamayan Copernicus, gezegenlerin Güneşin yörüngesinde kusursuz olan dairesel yollar izlediklerini ve geriye kalan düzensiz şeyleri açıklamak için modeline çeşit çeşit karmaşıklıklar sokmak zorunda kaldı.
16. yüzyılın sonlarına doğru Danimarkalı soylu Tycho Brahe Copernicus’un yaşadığı sorunların çözümünde hayati öneme sahip olduğu sonradan anlaşılan gözlemler yaptı. 1572 yılında Cassiopeia takımyıldızında gözlemlenen süpernova patlaması, gezegen şu yana kalsın Evren’in değişmez olduğuna ait olan düşünceyi zayıflattı. Bunun üstüne 1577 yılında Brahe, bir kuyrukluyıldızın hareketini gözlemledi ve bunu kağıda aktardı. O dönemde Ay’dan daha yakın olduğu düşünülen kuyrukluyıldızların aslından Ay’dan fersah fersah uzakta olduğunu ve gezegenlerin arasında dolaştıklarını gösterdi. Bu kanıt sayılan çizimler, uzayı inceleyenlerde yaygın olarak sahip olunan ‘’göksel küreler’’ inancını yerle bir etti. Bunlara rağmen Bahre, Yer-merkezli modelinde yörüngelerin dairesel olduğuna olan inanışa bağlı kaldı. Bahre bu keşiflerinden sonra Prag’da İmparator II. Rudolph’un imparatorluk matematikçisi oldu. Bahre’nin ölümünden sonra yaptığı çalışmaları devam ettirecek kişi Johannes Kepler ona Prag’da katıldı.
Kepler, Brahe’nin yapmış olduğu gözlemleri tekrar inceledi ve onları feyz alarak Mars için yeni bir yörünge hesaplamaya başladı. Bu sırada yörüngenin dairesel olmadığını, daha çok oval daha basit bir söylemle yumurta şeklinde olması gerektiği sonucuna ulaştı. Kepler oval yörüngeli güneş-merkezli bir model yaptı; ne yazık ki bu yaptığı model gözlem verilerine uygun değildi. 1605’te yaptığı gözlemler ışığında Mars’ın güney etrafında olan yörüngenin elips olması gerektiği sonucuna ulaştı. 1609 yılında bitirdiği çalışmasında namı diğer Astronomia Nova kitabında gezegen hareketlerini iki temel yasa ile açıkladı. Açıkladığı birinci yasaya göre; her gezegenin yörüngesi bir elipstir. İkincisine göre ise; bir gezegeni Güneş’e birleştiren doğru parçalarını gezegen eşit sürede tarar. Daha basit bir anlatımla gezegen Güneş’e yaklaştıkça hızı artar. Gözlemlerine hız kesmeden devam eden Kepler 1619 yılında bu yasalarına üçüncüsünü de ekledi. Bu yasasında; bir gezegen yılının, gezegenin Güneş’e olan uzaklığıyla olan ilişkisini açıkladı. Gezegenlerin yörüngeleri tamamdı ama onları bu yörüngede tutan kuvvetin ne olduğu bilinmiyordu. Kepler bunu manyetik kuvvetin neden olduğu bir durum olarak düşünüyor ve buna inanıyordu.
Gezegenlerin yörüngeleri nasıldır? Elips nedir? Dairesel yörünge nedir? Nicolaus Copernicus'un Evren modeli nasıldı? Kristal kürelere takılı göksel cisimler inancı nedir? Güneş etrafında dönmek ne demektir? Süpernova nedir? Kuyruklu yıldız nedir? Brahe ve matematikçiliği nasıldı? Kepler ile Brahe arasında olan bağlantı nedir? Kepler kanunları nelerdir? Kepler'in ilk kanunu nedir? Kepler'i
Yorumlar
Gezegenlerin yörüngeleri karmaşık bir konuymuş
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız