Kasım 23, 2024

Sıvılar Nasıl Akıyorlar?

Yaz aylarında güneş ışınlarının etkisiyle dondurma katılığını hızla yitiriyor ve daha çabuk erimeye başlıyor. Çünkü sıcaklık, moleküller arasındaki bağlantıları kopararak, maddenin yapışkanlığını azaltıyor. Bu sadece dondurma için değil, tüm sıvı maddeler için geçerli bir kural... Ancak, sıcaklığın bu etkisine direnen bazı örnekler de söz konusu: Örneğin, yumurtanın beyazı ısıtıldığı zaman daha akışkan hale geleceğine kamaşabiliyor. Bunun nedeni, yumurta akının içerdiği proteinler... Bu proteinler, sıcaklık karşısında birbirlerine daha sıkı kenetleniyorlar.

Sıvılar Nasıl Akıyorlar?

Sıvıların akma şekli birbirinden farklı. Bu farklılığa neden olan unsur ise, moleküllerinin özelliği…

 

Bir maddenin akması için, her şeyden önce kesinlikle sıvı halinde olması ya da sıvıya dönüşmesi gerek... Bir maddenin sıvıya dönüşmesi ise, moleküllerinin deforme olacak du­ruma gelmesine bağlı... Katı mad­delerin akması diye bir şey söz ko­nusu değil; çünkü, onları oluşturan moleküller birbirine sıkıca yapışık... Bu nedenle de biçimleri değişmez bir nitelik kazanmıştır.

Sıvılar Nasıl Akıyorlar?

Neden bazı maddeler akıyor da diğerleri akmıyor?

 

Ne var ki, bu durum gerçeği tam anlamıyla yansıtmıyor. Örneğin; reçel damlaya damlaya akarken, krema bir türlü akmıyor... Bu ör­nek de, temel bir fizik sorununu tüm çıplaklığıyla sergiliyor: Neden bazı maddeler akıyor da diğerleri akmıyor?

Sıvılar Nasıl Akıyorlar?

Aslında krema da akıyor... Çün­kü bir katı madde değil...

 

Ancak, yapışkanlığı reçele oranla çok da­ha güçtü olduğu için, yani mole­küllerinin arasındaki bağlar daha yoğun olduğu için reçele oranla daha uzun zaman içinde akıyor. Bu noktadan hareket ederek şu fizik kuralı genelleştiriliyor:

 

Bir sıvı ne kadar fazla yapışkan bir özellik taşıyorsa, o kadar yavaş akar...

Sıvılar Nasıl Akıyorlar?

Volkanlardan yükselen ve gaz ile kül karışımından oluşan "kızgın bulutlar” saatte 400 km’yi bulan bir hızla akabiliyorlar. 10 metre yükseklikten düşen çağlayanlardan suyun alış hızı ise saatte 36 kilometreyi bulabiliyor. Vadilerin derinliklerine doğru ilerleyen buzul kitlelerinin akış hızı ise yılda sadece birkaç santimetre... Bu da buzulların yapışkanlı yüzdelerinin çok ama çok yükse olduğunun bir göstergesi...

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

İdam Cezasının Tarihsel Uygulanışı

İdam Cezasının Tarihsel Uygulanışı

Avrupa’da Vikingler

Avrupa’da Vikingler

Şanslı Leif ve Amerika

Şanslı Leif ve Amerika

Greenland ve Vikingler

Greenland ve Vikingler

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Uzun Çocukluk

probiyotik

İdam Cezasının Tarihsel Uygulanışı

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun