Hortum bir bulut sütunu biçi­minde oluşuyor. En üst noktasın­da kümülonimbus türü bulutlar yer alıyor ve tabanı çoğu zaman yere kadar uzanıyor. Hortumu oluşturan rüzgarlar, tüm bu tür doğal olaylar içinde en şiddetli olanları... Hortumun içindeki rüz­garların hızı bazı durumlarda sa­atte 500 km'yi bulabiliyor. Ne var ki, bu şiddetli rüzgarların kaynaş­masıyla meydana çıkan hortu­mun kendisinin boyutları çoğu za­man küçük kalıyor. Bir hortumun toprak düzeyindeki çapı çok en­der olarak bir kilometreyi bulu­yor. Asıl önemlisi, hortumun sü­resinin kısalığı... Birkaç dakika­dan birkaç saate kadar sürüyor. Tehlikesi ise birkaç dakika içinde aniden ortaya çıkması ve genel­likle önceden fark edilmemesi...

Rüzgar, havadaki basınç ve sı­caklık farklılıklarından kaynakla­nan doğal bir olay... Yüksek ba­sınç, ağır ve soğuk havanın yere doğru inmesi anlamına geliyor; alçak basınç ise, sıcak ve hafif hava kütlesinin atmosferin üst bölümlerine doğru yükselmesi anlamına... Şimdi bir örnek vere­lim... Bir tüyü radyatörün üstüne doğru havadan bırakın. Yerçeki­mi kurallarına uygun olarak tü­yün yere düşmesi gerekiyor. Ama radyatörden yükselen sıcak hava tam tersine, tüyün yukarı doğru tırmanmasına neden ola­caktır. İşte gökyüzünde de sürekli böyle sıcak ve soğuk hava kütle­leri birbirleriyle karşılaşıyorlar ve birbirleri üzerine baskıda bulunu­yorlar. Bu iki hava kütlesi arasın­daki basınç farklılıklarından dola­yı rüzgar ortaya çıkıyor. Yüksek basınçtaki soğuk hava genel ola­rak sıcak hava kütlesinin içine dalma eğilimi taşıyor ve onu yukarı doğru sürüklüyor.

Toprak yüzeyinde atmosfer ba­sıncını ölçen barometrenin göstergesi çok aşağıya düştüğü zaman gökyüzünde tıpkı bir yamaçtan aşa­ğıya akan nehrin görüntüsüne ben­zer bir olay gerçekleşiyor. Yüksek basınçtaki hava kütlesi, aradaki farklılık çok büyüdüğü için alçak basınç bölgesine doğru tıpkı ya­maçtan aşağıya akan su gibi hızlı ve şiddetli bir biçimde inmeye baş­lıyor. Bu hava kütlesinin akışkanlığı bazen o kadar büyüyor ki, saatte 100 kilometre hıza ulaşıyor. İşte meteoroloji uzmanları, rüzgarın bu denli şiddetli bir konuma gelmesi­ne "fırtına" adı veriyorlar. Fırtınalar­da rüzgarın ortalama hızı saatte 100 kilometre civarında seyreder­ken, çok şiddetli fırtınalarda bu ra­kam saatte 150-200 kilometreye ulaşabiliyor. Fırtına özellikle deniz­lerde dalgaların aşırı hareketlen­mesine neden oluyor. Fırtınada rüzgarın şiddeti ne kadar fazla olursa, süresi de o kadar uzun ve dalgaların yüksekliği de o kadar büyük oluyor.