2000 yıl önce yaşamış yaşlı bir kadının dişlerini inceleyen araştırmacılar, bebeklikten ölümüne kadarki beslenme şeklini ortaya çıkardı. York Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından British Geological Survey’in izotop tesisinde yürütülen çalışma, Demir Çağı insanlarının yaşam tarzı hakkında daha fazla bilgi sağladı ve balık içeren bir diyetin kanıtlarını gösterdi.

Balıkların, denize bu kadar yakın yaşayan insanların diyetinin bir parçası olması beklendik bir şey olsa da Britanya’daki insanlar tarafından çiftçiliğin başlangıcı ile Orta Çağ dönemi arasındaki binlerce yıl boyunca genellikle yenmedi.

Yaşı nedeniyle genellikle “Yaşlı” olarak adlandırılan kadının alt çenesi (tahminen 50 veya daha büyük) Cairns, Orkney’deki bir Demir Çağı yerleşiminde bulundu. Üç yeni doğmuş kuzu ile birlikte, balina kemiğinden yapılmış bir kabın içine konarak, ritüel bir alana yerleştirilmişti.

Bir broch kulesinin dışında (müstahkem bir ev olarak hizmet edecek kadar büyük dairesel, harçsız taş kule) bulunan balina kemiğinden kap, aynı zamanda iki büyük kızıl geyik boynuzu ve bir öğütme taşının (tahılı un haline getirmek için oyuk olan yassı taş) yanına yerleştirilmişti.

York Üniversitesi Arkeoloji Bölümü’nden Profesör Ian Armit, “Bu kadının çene kemiğinin izotopik analizi daha önce deniz proteini tüketimine dair kanıtlar göstermişti. Ancak bu, ölümünden önceki yaşamının sadece küçük bir görüntüsüydü ve balığın, kadının diyetinin kalıcı bir parçası olup olmadığı belli değildi.” diyor.

“Geriye kalan üç dişi yıpranmış ve hastalıklıydı, fakat bir diş, onu daha iyi anlayabilmek için yeterliydi. Bu diş, yaklaşık üç yaşından yetişkinliğe kadar, hayatının farklı aşamalarında nasıl beslendiğini analiz etmemizi ve zamanda geriye gitmemizi sağladı.”

Çalışma, kadının, yaşamı boyunca rutin olarak balık tükettiğini gösterdi ve Orkney’deki Demir Çağı insanlarının çevredeki denizlerden faydalandığını düşündürdü.

Highlands and Islands Üniversitesi, Orkney Koleji Arkeoloji Enstitüsü’nde Arkeoloji Öğretim Üyesi olan Cairns kazılarının Alan Direktörü Martin Carruthers, “Bu yaşlı kadının yaşamının erken, biçimlendirici yıllarına bakabilmek ve aslında onun biyografik detaylarından bir şeyler oluşturabilmek harika. Artık onun yediği deniz ürünlerinin, en azından onun için, Demir Çağı yaşamının normal bir parçası olduğunu görebiliyoruz ve bu, Demir Çağı toplumunun diyetlerini daha fazla araştırmamıza izin veriyor.” diyor.

 

 

Kaynak: 1