İklim değişikliği, hayatımızı etkileyecek noktaya geldi. Önümüzdeki 30 yıl içerisinde ise sabahlarımızın vazgeçilmezi kahvenin bu noktada bir sınavdan geçmesi gerekiyor. Çünkü Arabica türü 2050'li yıllarda kadar tamamen yok olabilir.

Küresel ısınma, dünyamızın şu anı ve geleceği olmuş durumda. Eskiden sadece duyduğumuz bu olaya şu anda bizzat şahit olmaya başladık. Zamansız sıcak ve soğuklar, aşırıya kaçan doğal afetler derken küresel ısınma hayatımızın içerisinde.

2050 yılına gelindiğinde küresel ısınma çok daha yıkıcı olacak. Üstelik bu ısınma tüm dünyada eşit şekilde yaşanmıyor. Bazı bölgeler çok daha kurak olacak. Bunun sonucunda da tarım sektörü de bir dönüşümden geçmeli. İşte küresel ısınmanın kuraklaştıracağı tarım arazilerinden biri de kahve üretiminin yapıldığı topraklar olacak.

Dünyanın en büyük 4 kahve üreticisi ülkesi olan Brezilya, Vietnam, Kolombiya ve Endonezya; küresel ısınma sonucu 2050 yılına kadar kahve üretimlerinin büyük bir kısmını kaybedecekler. Yalnızca en çok üretim yapan 5. ülke olan Etiyopya'nın kahve yetiştiriciliğine uygun topraklarının büyük bir kısmını koruması bekleniyor.

Kahvenin hası diyebileceğimiz, tüm üretimin yaklaşık yüzde 60-80'ini oluşturan Arabica türü yok olmanın eşiğinde. Lezzet bakımından yüksek kalite olarak adlandırılan ve o nefis kahve kokusuyla gerçek kahve gurmelerinin vazgeçilmezi olan Arabica türü, küresel ısınmadan en çok etkilenen türlerden biri konumunda.

Arabica kahvesi, 18-23 santigrat derece arasındaki sıcaklıklarda olan, serin, yüksek rakımlı tropik bölgelerde verimli bir şekilde üretiliyor. Daha yüksek sıcaklık veya daha kuru koşullar bu kahvede verimliliğin önemli ölçüde düşmesine neden oluyor.

Arabica, özellikle dengesiz sıcaklıklara karşı son derece kırılgan bir tür. Bu kırılganlığı da Arabica'nın gelecek yıllarda altın kadar değerli olacağı anlamına geliyor. Sürekli tükettiğimiz bu tür, şu anda bile küresel ısınmanın etkilerini hissediyor. Geçtiğimiz sene dünyanın en çok kahve üreten ülkelerinden olan Brezilya'da tarihin en büyük kuraklıklarından biri yaşadı. Bu da kahve üretimini üçte bir oranında düşürdü ve bu durum küresel çapta kahve fiyatlarını artırdı. Bu kırılgan Arabica türünün yerini Robusta isimli daha dayanıklı ama daha az lezzetli bir kahve türü alacak.

Arabica kahve türünün kırılganlığına karşı çiftçiler son yıllarda Robusta türüne yönelmeye başladılar. Arabica'ya göre daha alt bir kahve türü olan Robusta, düşük sıcaklıklardan yüksek sıcaklıklara kadar pek çok şeyde Arabica'dan daha dayanıklı. Üstelik Robusta, böceklere ve hastalıklara karşı da daha dayanıklı. Tüm bunlarla birlikte Arabica'ya göre çok daha hızlı olgunlaşıyor.

Belki de kahveyi kurtarmanın bir yolu olabilir. 1960'lı yıllarda Kolombiya'daki Ulusal Kahve Yetiştiricileri Federasyonu tarafından yönetilen bir araştırma ekibi, Arabica'nın aramosını Robusta'ya aktararak lezzetli ama bir o kadar da dayanıklı bir kahve türü yetiştirmeye çalıştı.

Cenicafe olarak bilinen bu melez tür, ilk olarak 1980'li yıllarda geliştirildi. Bu melezin 2005 yılında Castillo çeşidi piyasaya sürüldü. Pas mantarı gibi tehlikelere karşı tohumu geliştiren araştırmacılar 2015 yılında Canicafe 1 çeşidini ürettiler. Görünen o ki Arabica küresel ısınmanın ilk kurbanlarından olacak. Biz insanlar da buna karşı yeni türler üretmeye çalışıyoruz.

Küresel ısınmaya karşı bir şey yapmazsak Robusta da Arabica'nın muhtemel kaderinin bir benzerini yaşayacak. İklim uzmanları sıcaklığın her geçen yıl artmaya devam edeceğini ve bunun aşırı yağmur ve kuraklık dönemleri oluşturacağını söylüyor. Bu da kahve üretmek için ihtiyaç duyulan sıcaklık, ışık, nem seviyeleri gibi pek çok parametreyi çok daha sınırlı bir alanda uygulanabilir kılıyor.

Uzmanlara göre, artan sıcaklıklar nedeniyle 2050 yılına kadar kahve yetiştirmeye uygun alanlar yüzde 60 kadar azalabilir. Bu hız başka korkuları da beraberinde getiriyor.

Kahvenin hayatta kalmasının hala bir yolu var. Şu anda deniz seviyesinin 1200 metrelik bölgelerde yetiştirilen kahvenin üretiminin 2050'li yıllarda 1600 metreye çıkması bekleniyor. Bu konuda daha dayanıklı türler de üretilmeye çalışılıyor.

Küresel ısınmanın tüm Dünya'yı yok ettiğini görüp bu konuda bir şeyler yapmaya başladığımızda umarım iş işten çoktan geçmiş olmaz. Şu anda bile geri dönülemez bir noktada olduğumuz düşünülürse tüm ülkeler daha fazla birlik olup bu zarardan dönmeliler.

 

Kahvesiz yaşama hazır mısınız?

 

Kaynak: 1