Vücuttaki her şeyin hatta evrendeki her şeyin belli bir amaca hizmet ettiği açık bir durum. Apandisit hariç, onun neye yaradığı bulunamadı ama konumuzla bir ilgisi yok. Bugün konumuz, gözlerimin üzerindeki kıl yığını olan kaşlarımız. Hiç düşündünüz mü kaşlarımız neden var?

Kaşlarımızın olmasının birkaç sebebi var. İlki terin gözlerimize damlamasını ve görüşümüzü bulandırmasını engellemek için. Şimdi çok ilginç bulacağımız o ikinci sebebe gelelim. Kaşlar sözsüz iletişim için önemli bir araçtır. Bunu biraz daha açmak gerekirse kaşlarımız insan davranışı ve evrimi hakkında bazı içgörüleri ortaya çıkarır. Şaşkınlık, öfke, üzüntü, kafa karışıklığı, şüphe, sempati ve daha fazla duygu kaşın farklı titremeleri ve kıvrımlarıyla hızlı şekilde ifade edilebilir.

Mesela şaşırdığımızda kaşlarımızı kaldırırız ya da öfkelendiğimizde kaşlarımızı çatarız. Bir şeye şaşırdığımızda kaşlarımızı kaldırmamızın nedeni ilk şok anlarında çevredeki manzarayı mümkün olduğu kadar algılamak amacıyla gözlerinizin genişçe açılması ve kaşların kalkmasına neden olmasıdır. Başkalarının yaptığı bu kaş hareketlerini anlayabilir ve karşımızdakinin duygularını ölçebiliriz.

Kaş hareketlerinin çoğu bilinçaltı hareketidir ve bazı ifadelerin kültürler arasında evrensel olduğuna dair kanıtlar vardır. Bu da onların evrim yoluyla içimizde yerleşik hale geldiğini gösterir.

Tabii ki kaşlarımızın tek sebebi duygularımızı ifade etmek değil. Bir diğer sebep de yüz tanımada önemli bir rol oynamasıdır. Araştırmalar, yüz tanımada kaşların önemli bir rol oynadığını öne sürüyor.

Homo sapiens’in kaşlarının uzak akrabalarımızın kaşlarına benzememesi de dikkat çekici. Kalın ve sert kaşları olan Homo heidelbergensis gibi soyu tükenmiş atalarımızın çoğunun aksine, daha görünür, daha geniş hareket aralığına sahip kıllı kaşlara sahip pürüzsüz bir alnımız var. 2018’de yapılan bir çalışma bu konuyu inceledi ve ince kaşlarımızın evrimimizde büyük bir faktör olduğu, büyük, karmaşık sosyal ağların kurulmasına yol açan incelikli iletişim becerileri geliştirmemize olanak sağladığı sonucuna vardı.

Kaşların bu kadar çok işlevi olduğunu hiç düşünmüş müydünüz?