Kasım 26, 2024

Obeliskler ve Türevleri

Aslı 29 kıvrımlı ve sekiz metre boyunda olan Burmalı sütundan gü­nümüze ancak 5 metrelik bir kısmı kalabildi. Bugün 6,5 metre çapında ve 3 metre derinliğinde bir çukurun içinde görülebilen sütun, 1856 yılına kadar toprağın altındaydı. Yılan başlarının XVII. yüzyıl sonlarına ka­dar yerinde olduğunu Surname ve Hünername'deki minyatürlerden öğreniyoruz. Evliya Çelebi'nin de sözüne ettiği bu yılan başlarının ne zaman ve nasıl koptuğu bilinmiyor. Bunlardan birine ait üst çene par­çası, 1848 yılında Ayasofya'nın ta­miri sırasında yapılan bir kazıda bulunmuş ve Mimar Fossati tarafın­dan o zamanki Asar-ı Atika Müzesi­'ne (Arkeoloji Müzesi) teslim edil­mişti. Başlardan diğeri de British Museum'da bulunuyor...

Obeliskler ve Türevleri

Sultanahmet ve Beyazıt Meydanı arasında uzanan caddenin bir kenarında yer alan ve bu semte adını veren Çemberlitaş, Roma'nın dünyaya yayıldığı yıllarda, Frig­ya'dan alınarak Roma'daki Apollon Tapınağı önüne dikilmişti. Üzerin­de, güneşi selamlar vaziyette Tanrı Apollon'un heykeli bulunuyordu. I. Konstantin İstanbul'u yeni baştan imar ederken bu sütunu Roma'dan getirtmiş ve 11 Mayıs 330 tarihinde şimdiki yerine dikerek üzerine ken­di heykelini koydurmuştu. Konstan­tin'in heykeli, bir süre sonra tahta geçen Julianus (361-363) tarafından indirilmiş ve yerine yeni imparato­run heykeli konmuştu. Fakat Juli­anus'un heykeli de burada pek faz­la kalamadı. Roma tahtına geçen I. Theodosius bu heykeli kendisininki ile değiştirdi. Theodosius heykeli de doğaya yenik düştü; onu bir yıl­dırım devirdi.

Obeliskler ve Türevleri

O sıralar Bizans tahtında Kom­menos Sülalesi bulunuyordu. İmpa­rator Alexios Kommenos (1081-1118) sütunu tamir ettirmekle beraber, Theodosius'un heykelini tekrar yerine koydurmamış, sadece Ko­rint üslubunda mermer bir başlık ve bir haç ile yetinmişti. Mermer bir kürsü ve porfir bir kaidenin üze­rinde silindirik 9 kırmızı porfir par­ça taşın üst üste konmasıyla mey­dana gelmiş olan anıt, daha sonra­ki yıllarda yine hasara uğramış ve II. Manuel Kommenos (1143-1180) tarafından tamir ettirilmişti. Kitabe­sinde, "Zamanla hurda olan ilahi eseri, dindar İmparator Manuel yaptırdı" yazıyordu. Alexios'un koy­durduğu haç, kenti Osmanlılar'ın almasına kadar orada kalmış, son­ra kaldırılmıştı.

Obeliskler ve Türevleri

XVI. yüzyılda İstanbul'da çıkan büyük bir yangında yanan ve porfir taşları çatlayan anıtı, II. Mustafa (1695-1703) demir çemberler içine aldırdı. Kaidesine de kalın bir duvar ördürdü. Bu onarımdan sonra sütu­na "Çemberlitaş" bazen de "Yanık­taş" denmeye başlandı. Bugün, yük­sekliği 35 metre olan anıtın en altta­ki iki silindir bloğu da II. Mustafa'nın yaptırdığı duvarlar içinde kalıyor.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Obeliskler

Obeliskler

Bir Zamanların Ticari Merkezi Osmanlı

Bir Zamanların Ticari Merkezi Osmanlı

Obeliskler ve Türevleri

Obeliskler ve Türevleri

Obelisk Kaidesi

Obelisk Kaidesi

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Değer Üretimi

probiyotik

Obeliskler

bubble30
Nielawore

YILAN FİLAMENTLERİYLE MEDUSA BULUTSUSU

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun