1972 kazılarında ortaya çıkan Hasanlu Aşıkları’nın bulunduğu alan, alçı kaplı kerpiçten oluşan bir mezar kompleksidir. İç içe geçmiş iskeletler yaklaşık olarak MÖ 800 yılına tarihlenerek “Hasanlu” olarak bilinen arkeolojik yerleşime ışık tutmaktadır. Hasanlu, İran'ın Batı Azerbaycan bölgesinin Solduz Vadisi'nde yer almaktadır.

Mezar, profili itibariyle, soldaki kişi (30-35 yaşlarında), sağdakinin (19-22 yaşlarında) yüzüne dokunmak için sağ elini uzatmakta ve ikisinin de kolları birbirlerini sarmış izlenimine sahiptir. İskeletlere ek olarak baş kısmın altındaki taş levha dışında hiçbir nesne bulunmamaktadır. Her iki vücutta da ölüm anında ya da kişilerin ölümüne yakın bir zamanda, travmalara maruz kaldıklarına dair kanıtlar bulunmaktadır (yangından sığınarak boğularak ölmüşlerdir).

Arkeolojik keşif izlenimi itibariyle bu iki insan arasında hassas ve duygusal bir anın enstantanesini aktarmaktadır. Ancak biyolojik olarak bu iki kişinin cinsiyetlerine dair farklı açıklamalar mevcuttur. 1970’lerin ortalarından 1980’lere kadar Penn Müzesi’nde (Pennsylvania, ABD) sergilenen çiftlerden bir tanesinin biyolojik kökeni açıkça erkektir ancak diğer kişinin cinsiyetine dair daha az belirleyici unsurlar bulunmaktadır. Buna göre diğerinin de erkek olması ihtimali bulunmaktadır.

Çiftin asıl hikayesi ve buraya neden gömüldükleriyle ilgili gerçekler bilinmemektedir. Gerçek şu ki tüm bunlar insan davranışlarının karanlık tarafını ve dokunaklı hikayeleri temsil etmektedir; yıkım, savaş ve şiddet (bir teoriye göre Urartular tarafından istila edilmişlerdir). Hasanlu mezar kompleksi birçok araştırmacı ve araştırma sorusu için materyallere sahiptir. Dünyanın her yerinden birçok akademisyen ve araştırmacı buluntuyu incelemek için Penn Müzesi’ne gitmektedir.