1959 yılında Igor Dyatlov liderliğindeki 10 öğrenci Asya ve Avrupa’yı ayıran Ural Dağları’na gezintiye çıktılar. Gezideki öğrencilerin hepsi Yekaterinburg’daki Urallar Politeknik Enstitüsü’nde tecrübeli kayakçıydı.

Bu gezinin 3 hafta sürmesi planlandı. Grup lideri Igor Dyatlov geziyi 12 Şubat’ta tamamlayıp şehirdeki spor kulübüne mesaj gönderecekti, böyle söz vermişti. 12 Şubat’ta söz verdiği gibi mesaj gelmemişti ama hava şartları yüzünden gecikmeler daha önce de olduğu için kimse paniklemedi. Ailelerin endişesi giderek artınca üniversite 20 Şubat’ta gönüllü öğrencilerden oluşan bir arama ekibi gönderdi bölgeye.

Arama ekibi kendi içinde küçük ekiplere ayrıldı. Çadırı ilk gören Mikail Şaravin oldu. Çadırı incelediğinde düzenli yerleştirilmiş eşyalar, rotalarını gösteren harita, para ve küçük bir alkol şişesi vardı. Bir de yemek üzere hazırlanmış ama yenmemiş bir miktar et vardı.

Şaravin çadırın içeriden bıçakla yırtılarak açılmış olduğunu fark etti. Aceleyle dışarı çıkılmış gibi bir izlenim vardı. Çadırın hemen dışında da 8-9 kişinin ayak izi bulunuyordu. Bu ayak izlerinin kimisi çıplak ayak, kimisi çorap, kimisi bot olan ayak izleriydi. Bu izler 5-10 metre sürüyor ve sonrasında yok oluyordu. Bu durum Şaravin ve diğer arama ekibindeki arkadaşlarını çok şaşırttı.

23 Ocak 1959’da yolculuklarına trenle başlayan bu kayıp öğrencilerin sekizi erkek, ikisi kadındı. İçlerinden Semyon Zolotaryov (38) hariç hepsi 20-24 yaşlarındaydı. Yolculuklarını çektikleri fotoğraflar ve yazdıkları günlüklerle kaydetmişlerdi. Son mektuplarını küçük bir yerleşim yeri olan Vizhay’daki postaneden gönderdiler ve geceyi orada geçirdiler. Sabahında ’41. Yerleşim’ isimli kamp alanına geldiler.

Geceyi kamp alanında geçirdiler ve ertesi gün bölgedeki yerli Mansi halkının avlanırken kullandığı patikaları ederek yürüdüler. Sonrasında bir at arabası tutarak 15mil kuzeydeki terk edilmiş ‘Kuzey 2’ madenci yerleşimine gittiler. Bu yolu giderlerken içlerinden Yudan Yudin, siyatik sinirlerin daha fazla yürümesine izin vermemesinden dolayı eşyalarını arkadaşlarına dağıttı ve evine geri döndü. Evine geri dönerken bu sayede hayatının kurtulacağını bilmiyordu…

Arkadaşları aralarından ayrıldıktan sonra grup Ortorten Dağı’na doğru yola devam etti. Tarih 1 Şubat’ı gösterdiğinde grup ‘Holat Syahl’a çadır kurmaya karar verdi. Bölgenin adının anlamı ‘Ölüm Dağı’ydı. Burası kamp için çok fazla rüzgarlı bir yerdi. Bu sebepten olacak ki grup çadırını sığ bir çukura kurmuştu.

Mikail Şaravin ve arama ekibi 27 Şubat’ta ilk cesetleri buldu. İlk bulunan iki ceset Yura Doroşenko ve Yuri Krivnişenko’ya aitti. Cesetler bir sedir ağacının yanında iç çamaşırlarıyla yatıyorlardı. Ağaca cesetlerden biraz daha yakın bir noktada kamp ateşi bulundu. Biri ağacın alt dallarına tırmanarak dalları yakacak olarak kullanmaya çalışmıştı.

Sonrasında Igor Dyatlov bulundu. Igor’un üzerinde kıyafetleri vardı ama ayakkabıları yoktu. Huş ağacı dalına sarılı halde, yerde yüz üstü yatıyordu. Onun yakınında sanki can havliyle çadırın olduğu tepeye tırmanmaya çalışır gibi bir pozisyonda Zinayda Kolmogora’nın cesedi bulundu. Vücudunun sağ tarafında uzun bir kızarıklık vardı. Bir sopa veya benzeri bir şey ile vurulmuş gibi bir kızarıklık.

5 Mart’ta Rüstem Slobodin’in cesedi kafatasında bir kırıkla bulundu. Saati 08:45’te duran Slobodin’in üzerinde diğerlerine göre daha fazla kıyafet vardı.

Diğer 4 öğrencinin cesedine mayısta karlar eridikten sonra ulaşılabildi.

Nikolai Thibeaux-Brignolle’un kafatası çatlamıştı. Aleksandr Kolevatov’un kulağının arkasında bir yara vardı ve de boynu ters dönmüştü.

Lyudmila Dubinina ve Semyon Zolotaryov’un kaburgaları kırılmıştı. Aynı zamanda Zolotaryov’un kafatasının sağ tarafında açık yara vardı ve kemiği görünüyordu. Enteresan olan bu iki gencin gözleri çıkarılmıştı. Hatta Lyudmila’nın dili yoktu.

Öğrencilerin ölüm nedeni kayıtlara hipotermi ve donma olarak kaydedilmişti. Fakat öğrencilerin vücutlarındaki garip yaralar, kırıklar sebebiyle kimse donarak öldüklerine inanmadı. Sovyet yetkililer bölgede yaşayan Mansi halkını olaydan sorumlu tutup sorgulasa da delil bulamadı. Sonrasında Sovyet yetkililer Mansi halkından yardım istediler. Bu yardım sayesinde Mayıs ayında kalan 4 öğrenci bulundu.

Olayın yaşandığı bölgeye bir anıt yapıldı ve grup lideri Igor Dyatlov’un soyadından yola çıkarak buraya Dyatlov Geçidi dendi.

TEORİLER

Bir grup öğrencinin aniden çadırın içinden bıçakla yırtarak çıkması, öylesine soğukta çıplak ayak koşmaları ve de çıplak ayak bulunmaları gizemli bir durumdu. Üstelik 62 yıldır sırrı da hala çözülemedi. Nasıl ve neden öldüler? Bununla ilgili tabii ki teoriler var. Fakat teori olarak kalmış, hiçbiri kanıtlanamamış.

• Mansi halkının avcılarının şaman ritüellerinde sihirli mantar yiyerek halüsinasyon gördükleri ve öğrencilerin Mansi topraklarına girdiklerini görünce çıldırmışçasına saldırmış olabilecekleri
• Gökyüzünde o gece parlak ve yanan bir nesne vardı. Önü geniş, arkası dar ve kuyruklu bir nesne. Onun yapmış olabileceği
• Öğrencilerin bir test veya deney yapılan bölgeye girmiş olabilecekleri
• Öğrencilerin askeri bir deneye kurban gitmiş olabilecekleri
• Bir patlama dalgası olmuş olabileceği
• Bölgede yeni silahlar denenmiş ve radyasyon sızıntısı olabileceği
• Zehirli roket, alçak uçuş yapan jet, tornado gibi durumların olabileceği
• Uzaylılar
• Çığ, fırtına veya sert bir kar kütlesinin düşmüş olabileceği
• Vahşi hayvanlar
• Cinayet

Gibi senaryolar ileri sürüldü. Toplamda 75 teori ortaya atıldı. Fakat gizemi hala çözülemedi.

Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51267593