Dünya üzerindeki hiçbir yer bir diğer yerleşim bölgesine Paskalya Adası kadar uzak değil. Okyanusun ortasında kaybolan, Güney Amerika’ya 4300mil, Tahiti’ye 2300 mil uzaklıkta bir adadır Paskalya Adası. Dünyanın büyük gizemlerinden bir tanesidir.

Neden gizemlerinden bir tanesidir dedim? Çünkü bu adada devasa boyutlarda ‘Moai’ adındaki heykeller bulunmaktadır. Bu heykeller 1722 yılında Alman denizci ve kaşif keşfetmiştir. 1935’te giden bir Alman dilbilimci tarafından da heykeller, tür ve büyüklüklerine göre kaydedilmiştir. Binden fazla heykel olduğu tahmin edilirken 887 tanesi kayda geçirilebilmiştir.

Moai Heykelleri, aşırı uzun kulaklı, çıkıntılı çeneli, kocaman başlı ve kolları olmayan bir gövdeye sahip heykellerdir. Hepsi aynı biçimde olan heykellerin, belirgin gözleri ve düz burunları vardır.

Heykellerin en uzununa ‘Paro’ adı verilmiştir. Paro 82 ton ağırlığında ve 10 metre uzunluğundadır. Ama Paro’dan daha ağır olan tamamlanmamış bir heykel vardır ve 86 ton ağırlığındadır. Heykellerin erkek olanlarına ‘Moai Kavakava’; kadın olanlarına ise ‘Moai Pæpæ’ denmiştir.

Heykellerin ada yerlileri tarafından 1000-1600 yılları arasında yapıldığı düşünülmektedir. Heykellerin dinsel anlamları tam olarak bilinmemektedir. Fakat birlikte yaşadıkları ataları temsilen heykellerin yapıldığı düşünülmektedir. Paskalya Adası’nda birçok kayaya da işlenmiş ve Moai Heykellerinin çoğunda dövme olarak işlenmiş yazı sembolleri bulunmuştur. Fakat yazıların ne anlama geldiği bugün hala çözülememiş ve gizemini korumaktadır.

Moai Heykelleri, adanın doğusundaki Rano Raraku volkanından alınan volkanik tüflerden yapılmıştır. İlginç yanı şudur ki heykeller tek parça olarak meydana getirilmiştir. Yani yontma yönteminin adeta bir sanat eseridir.

Heykellerin başında ‘Pukao’ denilen kırmızı şapkalar vardır. Bu şapkalar adanın güneybatısındaki Punapau volkanından alınan scoria kırmızı tüfünden yapılmıştır. Yani heykellere sonradan yerleştirilmiştir. Enteresan kısım şudur ki şapkaların ağırlıkları yaklaşık olarak 10 tondur. Devasa boyuttaki bu heykellerin üzerine, tonlarca ağırlıkta olan bu şapkalar nasıl yerleştirildiği gizemini bugün hala korumaktadır.

Rano Raraku’nun heykel atölyesi olarak kullanılmış olduğu anlaşılmıştır. Tamamlanan heykeller adanın denize bakan yerlerine taşınmışlardır. Yakın zamanda bilim insanları bu heykellerin nasıl taşındığını bulmak için araştırmalar yapmışlardır. Bu araştırmaların sonucunda bir heykeli birebir kopyalayarak son teknoloji ve insan gücüyle taşımayı denemişlerdir.

Bu denemeler sonucunda heykellerin değişik noktalarından halatlarla bağlanarak sağa sola sallandığında ileri doğru gidecek şekilde üretildiklerini keşfetmişlerdir. Yani anlayacağınız tonlarca ağırlıktaki bu heykeller sağa sola sallandığı zaman, ağaç dövmeleri üzerinden kaydırılarak ilerlemektedir.

Tamamlanmış ve zorlu taşıma sürecini atlatan heykeller, rastgele bir yer olmayan ‘Ahu’ denilen platformlara, yola yerleştirilmiştir. Yani mozole olarak kabul edebileceğimiz Ahular, eski kabilelerin eski kutsal yerleri olsa gerek.

Uzmanların araştırmaları ve taşıma denemeleri sonucunda bir Moai heykelini yontmak, taşımak ve Ahu üzerine yerleştirmek için 23bin kişi ve günlük bir çalışma gerektirdiğini hesaplamışlardır. Kayda geçen 887 heykel olduğu düşünülürse heykeller size de daha enteresan görünüyordur diye düşünüyorum. Her yere uzak olan bu gizemli adanın gizemli heykellerinin sırrı hala çözülemedi.