"İnsan zihni her zaman gelişir ama bu gelişim spiraller şeklindedir. Madame De Stael”

Hiç telefonla konuşurken, bir düşünceye dalmışken veya bir toplantıda sıkılmışken spiral çizmeye başladığınızı fark ettiniz mi... Çoğu insan bazı anlarda veya bazı dönemlerde spiral çizer. Nedir spiralin anlamı, neden insanlık olarak bu kadar önem vermişiz?

Spiral neredeyse en eski sembollerden biridir, mağara çizimlerinden modern sembolizme kadar doğanın, evrenin sırrı spirallerle aktarılmıştır.

Spiral bir merkezden yani bir noktadan dışarı doğru büyümeyi ve gelişmeyi sembolize eder. O nokta yaratım ve spiralin gelişmesi ve büyümesi ise gelişmeyi sembolize eder. Hareketi ilk başlatan eril prensip (mitlerde Tanrı), onun devimini sağlayan ise dişil prensip (mitlerde Tanrıça) olarak nitelendirilmiştir eski toplumlarda. Yani yaratılış ve gelişimin temel kutsal sembolüdür. Aslında bu eril ve dişil prensibin birlikte çalışmasının simgesel gösterimidir.

İlk yaratımdan sonra dişil enerji onu değiştirip dönüştürür ve tekâmül ettirir işte bu yüzden en kadim sembollerden biri de spiraldir. Gelişmenin ve büyümenin halkalar halinde olması dişil enerjinin temel doğasını anlatır. İşte bu esneklik ve uyum dişil enerjinin temel prensibidir. Dişil enerji esnek, değişken ve geliştirendir. Bu yüzden gelişim ve titreşimler düz bir çizgi halinde değil, spiraller halinde zuhur eder.

Doğanın döngüsüdür, yıldızların döngüsü, samanyolunun döngüsü ve en nihayetinde insan yaşamının doğum-ölüm ve yeniden doğum döngüsüdür.

Seremonik olarak bir spiral içinde hareket etmek (veya spiral içinde yürümek) yaratımın enerjisini tekrar oluşturmak manasına gelir. Enerjiyi dengeler ve önce eril prensibi uyandırır, sonra ise dişil prensibi açığa çıkarır. Spiralin dıştan içe ve içten dışa gidimi farklı bir enerjisel dengeyi (enerjinin odaklanması veya enerjinin dağıtılması) temsil eder. Bu yüzden arkaik dönemlerde spiral danslar çok yaygın ritüel dansları arasında yer almıştır. Bir nevi evrenin sonsuz döngüsünün yeniden yaratımı ve evrenle bir olma içgüdüsüdür. Örneğin Grimm kardeşlerin 12 dans eden prenses masalı bu geleceğe bir örnektir. 12 yıldız takımlarının sayısıdır ve 12 prenses evrendeki takım yıldızların döngüsüdür. Eskilerin çark-ı felek dediği, gökteki çarkın dönüşüdür. Onları keşfeden eril karakter, dişil gizemin içinde masalda kendini bulmaktadır ve ona dahil olmaktadır.

Bir diğer anlamı ise içe dönüş veya dışa dönüş sembolüdür. Düşünürken, bir yol ararken farkında olmadan bolca spiral çizmemizin sebebi de budur. İçe dönüş ile cevap arama ve onu bulup yeniden dış dünyaya gelmeyi temsil eder. Masallarda karakterin spiral bir merdivenle aşağı inişi ya da yukarı çıkışı şeklinde denk geliriz. Bilinçdışına, içe yolculuğun simgesidir.

 Genelde arkaik dönemlerde mağara çizimlerindeki spirallerin yanı sıra takı olarak spiral içeren deniz kabukluları da yaygın kullanılmıştır. Bu da spirali su ve su canlıları ile ilişkili ele almıştır. Duygular, sezgiler, suyun güçleri ile bağlantılı olmanın da sembollerinden biridir.

Bazı geleneklerde üçlü spiral (özellikle Kelt kültüründe) çok sık görebiliriz, burada da bir üçleme ve Tanrıçanın üç yüzünü sembolize eder ve sonsuz döngünün sembollerinden biridir. Ölüm-hayat ve doğum üçlemesidir.

 

 

 

 

Kaynak: Efe Elmas/ Kadim Lisan