Daha önce şurada kısaca bahsettiğimiz taşların sırrı çözüldü. Bu taşlar İngiltere’nin güneyinde 5000 yıldan beri var. Tamamen değil tabi ama taşların bazılarının kaynağı bulundu.

Dünyanın en gizemli antik anıtlardan birisi olan bu taşlar elbette ki büyük ilgi odağı ve de merak konusu.

Tonlarca ağırlıktaki bu taşlar dümdüz bir ovanın ortasında yer alıyor. Neden buraya, nasıl ve kim tarafından yapıldı bilinmiyor. Piramitlerden bile eskiye dayanıyor. Tekerlek bile icat edilmeyen zamanlarda yapılan taşların her biri neredeyse 40 tona yakın. Bu taşları oraya nasıl getirdiler?

Nasıl, kim ve neden soruları hala gizemini korumaya devam ederken bilim insanları nereden sorusunun bir kısmını yanıtladılar. At nalı şeklinde dizilmiş olan sarsen taşları, anıttaki en büyük taşlar, 25km kadar kuzeyden oldukları yere taşınmış. Bilim insanları bu bilgiye taşların kimyasal yapısını analiz ederek ulaşmışlar.

1958 yılında yapılan restorasyon çalışmasının sebebi, 57-58 numaralı taşların üstündeki 56 numaralı taş düşmesi olmuş. O kayayı vinçle yerine yerleştirmişler. Ama bu işlem sırasında kayadan küçük bir parça kesmek zorunda kalmışlar. Ama kesilen parça ortadan kaybolmuş. 2018 civarında bu işlem sırasında çalışanlardan ve 89 yaşına giren bir kişi taşın kendisinde olduğunu hatırlayarak taşı iade etmiş.

Araştırmacılar bu taşı inceleyerek nereden taşındığını bulmuşlar.

Stonehenge’de tabii ki sadece sarsen taşları yok, bir de mavi taşlar var. Diğer taşlara göre biraz daha küçük olan bu taşlarda yaklaşık 4 ton ağırlığında. Bu taşlarında 230km uzaktan getirildiği düşünülüyor.

Bu mavi taşlar sıradışı akustik özelliklere sahip. Antik kültürlerde ses çıkaran taşların mistik bir iyileştirici gücü olduğuna inanılırmış. O yüzden bazıları buranın bir tedavi merkezi olduğunu ve bu mavi taşların çok uzaklardan oraya bu yüzden getirildiğini düşünüyor.

Stonehenge taşları astronomik incelemeler yapmak için yapılmış. Neolitik çağın insanları taşları kullanarak güneşi, ayı ve yıldızları izliyorlardı. Yılın belli zamanlarında, mesela gündönümlerinde güneşin konumu Stonehenge’in taşları arasında özel bir noktaya geliyor. Bunun nasıl olduğunu gerçek zamanlı olarak görebilmenizi sağlamak için şimdilerde Stonehenge’in tam ortasına bir kamera yerleştirmişler. Böylece onu yapan insanların bakış açısından gündüzleri gökyüzünü ve geceleri de uzayı inceleyebiliyorsunuz. Bunu bir internet sitesinden de inceleyebilirsiniz. Sitenin linki aşağı bırakıyorum.

Stonehenge taşlarının yapımı 5 farklı dönemde, 1500 yıl kadar sürmüş. Taşlarının yapımının ilk aşaması M.Ö. 3100 yıllarına adresleniyor. Ancak bölgede yapılan çalışmalarda çok daha eski zamanlarda (M.Ö. 8500-7000) insanların aynı bölgede yapılar inşa etmiş olabileceğini gösteren kanıtlar var. Bu çok eski zamanları bir kenara bıraksak bile yapının inşaatı 1500 yıl sürmüş. 1500 yıl boyunca kilometrelerce uzaktan çok çok ağır taşları taşıyıp dairesel şeklinde dizmişler. Bu bilgiyi yaklaşık 50 nesil boyunca çocuktan toruna aktarıyorlar. Yazısız bir şekilde.

Çok ilginç değil mi?

Taşların etrafında gömülü pek çok insan var ve bunların DNA’ları üzerinde yapılan araştırmalarda bazılarının çok uzaklardan öldükten sonra buraya getirilip gömüldüğü bulunmuş. Avrupa’nın dört bir yanından insanlar ölü ya da diri buraya geliyormuş.

İyi de kim inşa etti bu taşları? 15 Nisan 2019’da yayımlanan Nature dergisine göre, Stonehenge’i yapanların bugünkü Türkiye topraklarında binlerce yıl önce yaşamış insanlar olduğu bulundu. Yapılan DNA çalışmalarına göre bu insanlar Anadolu’dan oraya gitmişler. M.Ö. 6000 ila 4000 yılları arasında özellikle Doğu Akdeniz ve Ege bölgesinden bazı kavimler göç ederek İngiltere’nin güneyine gidip tarım yapmaya başlamışlar ve beraberlerinde taştan anıtlar yapma kültürünü de götürmüşler.

Şimdilik çözülen gizemler bu kadar. Zamanla daha fazlası da gelebilir. Hiç gelmeyip gizemini korumaya devam da edebilir…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Stonehenge taşlarını yapanların gözünden bakabilmek için site: https://www.stonehengeskyscape.co.uk/

Dergi Kaynak: https://www.nature.com/articles/s41559-019-0871-9

Kaynak: https://barisozcan.com/stonehenge-taslarinin-kaynagi-bulundu/