Tyrannosaurus rex, karada yürüyen herhangi bir hayvandan daha güçlü ısırığa sahip vahşi bir avcıydı. Bu yaratık, 66 milyon yıl önce geç Kretase vahşi doğasında dolaştı ve yemek için bir Triceratop veya Edmontosaurus aradı.

Bu yaratığın tehdit edici gözükmeyen tek şeyi minik kollarıydı.

T-Rex, vücudunun geri kalanına kıyasla küçük kolları olan tek dinozor değildi; theropod kuzenlerinin çoğu (bir grup iki ayaklı, çoğunlukla et yiyen dinozorlar) bu özelliği paylaştı. Ama neden birçok theropod böyle güdük kollar evrimleştirdi?

Bilim insanları birkaç olası açıklama öneriyorlar. Acta Paleontologica Polonica dergisinde yayınlanan 2021 tarihli bir araştırma, T. rex gibi kemik kıran theropodların, beslenirken birbirlerinin kollarını koparmamaları için küçük kollar evrimleştirdiğini ileri sürdü. Paleontolojik kanıtlar, bu hayvanların avlarını bir sürü halinde yediklerini gösteriyor. Bu yüzden belki de küçük uzuvları, öldürülen bir Triceratop’u yemeye gelen theropod kalabalığı olarak kazara birbirlerinin kollarını parçalamalarını önlemek için evrimleştirdiler.

Ancak şu anda bu sadece bir hipotez. Çalışmaya dahil olmayan bir biyolog olan John Hutchinson, “Bu güzel bir hikaye. Ama sonuç olarak bunu gerçekten bilmiyoruz.” diyor.

Hem yaşayan hem de soyu tükenmiş büyük karasal hayvanlarda hareketin biyomekaniği üzerine çalışan Hutchinson, dinozor ön ayaklarının evrimine farklı bir açıdan bakıyor: “Theropodların evriminde, aslında kollar kısalmadı, bacaklar uzadı.”

“Hayvanlar büyüdükçe ön ayaklar küçüldü ve kafa büyüdü. Özellikle Tyrannosaurlar, bu kemik kıran öldürücü ısırığı kafalarına uyarladılar, böylece kafalarında gerçekten uzmanlaştılar ve sonra gerçekten, ön ayakları küçük kaldı.”

Tyrannosaurlar ve onların theropod kuzenleri daha büyük kafalar ve iki ayaklı bir duruş evrimleştirdikçe ön ayaklarını daha az kullandılar. Kafalarını daha çok av yakalamak ve öldürmek için kullanmaya başladılar. Sonuç olarak, bu fikre göre, ön ayaklar vücutlarının geri kalanı kadar büyümedi.

Hutchinson, “Bir hayvan, vücut hacminin ancak bu kadarını bir şeye adayabilir. Her şeyde uzmanlaşan biri olamaz. Yani ya her şeyin bazı genel ekolojik nişler için eşit derecede uzmanlaştığı çok genel bir vücudunuz olur, ya da gerçekten süper yırtıcı olmak için uzmanlaşmış T-Rex gibi olursunuz.” diyor.

T-Rex’in kolları avlanmasına ve öldürmesine yardımcı olamayacak kadar kısaydı. Hutchinson’a göre, bu devasa dinozorlar, avlarını öldürmek için “delme-çekme” yöntemini kullandılar; bu yöntemde, T-Rex avlarından büyük parçalar ısırdı ve bunu yaparken güçlü boyunlarıyla geriye doğru çekti.

Modern komodo ejderleri (Varanus komodoensis) de bu şekilde avlanıyor. Ve geniş arka bacakları onları dengede tutmaya yardım etmiş olabilir. Şu anda küçük kollarının herhangi bir şekilde onlara yardımcı olduğuna dair hiçbir kanıt yok.

Bir hayvanın sahip olduğu her özelliğin, canlının hayatta kalmasına yardım etmede bir tür evrimsel rolü olduğunu varsaymak cezbedici. Ancak bazen, açık bir evrimsel fayda sağlamayan özellikler de ortaya çıkar (veya kaybolur).

Bu durumda, bu özellik (ön ayakların uzunluğu) değişmezken, diğer özellikler değişti. T. rex’in diğer vücut parçaları, ekolojik nişlerinde hayatta kalmalarına yardımcı olmak için devasa boyutlara ulaştı. Kolların T. rex’in vücudunun geri kalanıyla birlikte büyümesine gerek olmamamış olabilir, bu da onları hayvanın boyutuyla karşılaştırıldığında komik derecede küçük bıraktı.

Ancak hikayenin tamamı bu olmayabilir. Hutchinson, “T. rex ve diğer theropodlar kollarını bir şey için kullanmış olabilirler ve ne olduğunu bulmak için çok daha fazla araştırma ve iyi korunmuş fosiller gerekecek.” diyor.

 

Kaynak: Live Science