Neolitik dönem ve sonrasında kutsal kabul edilen ve merkezden yayılan sarmal şekilde devam eden üç kol şeklindeki sembol olan Triskelion, Yunanca “üç bacaklı” anlamına gelmektedir. Triskele olarak da bilinir.

İlk örneklerine, İrlanda’da Newgrande megalitinde, Miken gemilerinde, Likya sikkelerinde, Pamphylia’da ve Psidia gümüş sikkelerinde yine Siraküza’da bulunan Yunan sikkelerinde rastlanmıştır.

Triskelion sembolü özellikle Kelt sanatında süreklilik arz edecek şekilde kullanılmışsa da günümüzde Sicilya, Bretagne (Kuzeybatı Fransa) ve Man Adasının sembolüdür.

Pliny, triskelionun orijinini Sicilya adasının üçgen formunda olmasına bağlamıştır. Antik Trinacria, Pelorus, Pachynus ve Lilybæum adlı üç referans noktasından oluşmaktaydı.  19. yüzyıl sonlarında druid dairleri adıyla Avrupa’da yeniden popüler olan triskelion figürü 1914’te Britanya ve Fransa’da milliyetçi yayınlarda sıkça kullanılır olmuştur. 1940’ta Breton Milliyetçi Partisi tarafından rozet olarak taşınan figür hala Mann adası bayrağını süslemeye devam etmektedir.  Naziler, Kelt kültürüne de girmiş bu sembolü 2. Dünya savaşı sırasında Kelt kökenli Belçikalı gönüllüler için kullanmışlardır.

TRISKELION’UN ANLAMI

Dönen kavisli şekil dinamizm, hareket ve coşkunun bir görüşe göre hayatın sembolü olarak görülmektedir. Aynı şekilde zamanı yani geçmiş, bugün ve geleceği temsil etmesi de muhtemeldir. Bu yorumu genişleten bazı yazarlar uyanıklık, uyku ve rüya hallerini de sembolün anlamlarına dahil etmiştir. Yine bazı yazarlar yaşadığımız dünya, ölüler dünyası ve ruhlar dünyası; üç madde (toprak, su ateş veya maddenin üç hali (katı, sıvı, gaz) şeklinde yorumlanmıştır.

Bretonlar ‘üç ışık’ adını vermektedir. Kelt sembolizminde triskelion güneşin üç evresini (gündoğumu, güneşin tepede olması ve günbatımı) sembolize etmektedir. Bir başka görüşe göre bu sembol Kelt mitolojisindeki üç katlı panteonu (Lugh, Daghda, Ogme) temsil etmektedir.

Tüm bu yorumlara karşın gözden kaçırılmaması gereken triskelionun tüm kadim kültürlerde kutsal kabul edilen ‘3’ sayısının figürasyonlarından birisi olduğudur.

 

Kaynak: Özhan Öztürk- Dünya Mitolojisi