Mısır’da, Tutankamon’un mezarının keşfinden bu yana ilk kez bir firavun mezarı bulundu.

Kral II. Thutmose’nin mumyası halihazırda Mısır Ulusal Medeniyeti Müzesi’nde sergilenirken, firavunun mezarı nihayet ortaya çıkarıldı. Bu keşif, mumyalanmış bedeninin başka bir yerde bulunmasından yüz yılı aşkın bir süre sonra gerçekleşti. 18. Hanedan’a ait son kayıp kraliyet mezarlarından biri olan II. Thutmose’nin defin yeri, aynı zamanda 1922’de Howard Carter’ın Tutankamon’un mezarını keşfetmesinden bu yana Mısır’da bulunan ilk firavun mezarı olma özelliğini taşıyor.

MÖ 1.550 – 1.292 yılları arasında hüküm süren 18. Hanedan, askeri başarıları, toprak genişlemesi ve görkemli anıtlarıyla tanınıyor. Bu dönemin öne çıkan firavunları arasında, savaşçı krallar olarak bilinen I. Thutmose ve III. Thutmose de bulunuyor.

Ancak bu iki büyük hükümdarın arasında yer alan II. Thutmose, nispeten daha az tanınan bir firavundur. Yaklaşık beş yıl tahtta kaldığı ve MÖ 1.479’da, 30 yaş civarında hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Kraliyet başarıları hakkında sınırlı bilgiye sahip olunan II. Thutmose’nin mumyası, 19. yüzyılda Deir el-Bahari’deki cenaze tapınağında keşfedilmişti.

Araştırmacılar, firavunun mumyasının mezar soyguncuları tarafından orijinal istirahat yerinden çıkarılarak başka bir noktaya taşındığını ve bu nedenle mezarının konumuna dair çok az ipucu bulunduğunu düşünüyorlardı. Ancak yapılan son keşifle birlikte, bu bilinmezlik ortadan kalktı.

II. Thutmose’nin Mezarı Nerede Keşfedildi?

Mısır Turizm ve Eski Eserler Bakanlığı, II. Thutmose’nin mezarının Luksor’un birkaç kilometre batısında, Krallar Vadisi’ne yakın bir bölgede, Teb Dağı’nda bulunduğunu açıkladı. Mezarın girişi aslında üç yıl önce keşfedilmişti, ancak arkeologlar buranın III. Thutmose’nin eşlerinden birine ait olabileceğini düşünmüştü, çünkü alan, bu firavunun eşlerinin mezarlarına oldukça yakın bir konumdaydı.

Ancak yapılan araştırmalarda, mezarda II. Thutmose’nin adını taşıyan yazıtlarla süslenmiş alabaster kaplar bulununca buranın ona ait olduğu anlaşıldı. Kapların üzerindeki “ölmüş kral” ifadesi, buranın uzun süredir C4 olarak bilinen başka bir mezar değil, firavunun gerçek dinlenme yeri olduğunu kesinleştirdi.

Kazı çalışmalarının saha direktörü Dr. Piers Litherland, mezarın tavanında mavi zemin üzerine sarı yıldızlarla süslenmiş bir bölümün hala sağlam kaldığını ifade etti. “Bu tarz süslemeler yalnızca firavun mezarlarında bulunur” diyen Litherland, keşif anındaki duygusal yoğunluğunu şu sözlerle paylaştı:

"Böyle bir keşfi beklemediğiniz bir anda yapmak tarifsiz bir duygu. Dışarı çıktığımda eşim beni bekliyordu ve tek yapabildiğim şey ağlamaktı."

Ne yazık ki, mezar geçmişte yaşanan büyük bir sel felaketi nedeniyle ciddi hasar görmüş ve mezar eşyalarının çoğu bu olay sırasında kaybolmuş gibi görünüyor. Ancak, mezar içerisinde bulunan harç parçaları üzerinde Ölüler Kitabı’nın önemli bir bölümü olan “Imydwat” metnine ait parçalar tespit edildi.

Bu metin, güneş tanrısı Ra’nın yeraltı dünyasındaki 12 katmandan geçişini anlatıyor ve Krallar Vadisi’ndeki pek çok kraliyet mezarında bulunuyor. Firavunların ölüm sonrası yolculuğuna rehberlik etmek için hazırlanmış olan bu kutsal metnin mezarda bulunması, buranın gerçek bir kraliyet mezarı olduğunu kanıtlayan önemli bulgulardan biri oldu.

Dr. Litherland, mezarın büyük bir merdivene ve oldukça geniş bir iniş koridoruna sahip olduğunu belirterek, “Bu geçidi temizlemek oldukça uzun zaman aldı. Giriş tamamen sel kalıntılarıyla kapanmış, ayrıca tavan da çökmüştü” dedi.

Mezar Neden Boştu?

Kazı ekibi, mezarı temizlerken içerinin tamamen boş olduğunu fark etti. Ancak bu durumun mezar soyguncularından kaynaklanmadığı, aksine kasıtlı bir şekilde boşaltıldığı anlaşıldı.

“Mezar, bir şelalenin altına inşa edilmişti ve firavunun defnedilmesinden yalnızca birkaç yıl sonra büyük bir sel felaketi nedeniyle zarar gördü.” Bu nedenle mezardaki defin eşyaları, antik çağlarda başka bir yere taşınmıştı.

Kazı çalışmaları sırasında, ekip tonlarca kireçtaşı enkazını eleyerek II. Thutmose ve Hatşepsut’un isimlerini taşıyan alabaster kaplara ait parçalar keşfetti. “Muhtemelen mezar boşaltılırken bu kaplar kırılmıştı” diyen Dr. Litherland, “Şans eseri bazı parçalar geride kalmış, bu sayede mezarın kime ait olduğunu belirleyebildik” ifadelerini kullandı.

Bu keşifler, II. Thutmose’nin defin töreniyle doğrudan ilişkilendirilen ilk arkeolojik buluntular olarak kayıtlara geçti.

Hatşepsut’un Rolü

II. Thutmose’nin dönemi, Mısır tarihine önemli katkılarından biri olarak, üvey kız kardeşi Hatşepsut ile yaptığı evlilikle anılmaktadır. Bu evlilik, Hatşepsut’un eşinin ölümünden sonra tarihin en büyük kadın firavunlarından biri olmasına olanak tanıdı. Ancak, Hatşepsut’un üvey oğlu III. Thutmose’yi tahta çıkmasını yıllarca engellemesi nedeniyle, ölümünden sonra adı tarihsel kayıtlardan silindi.

Mısır Yüksek Eski Eserler Konseyi Genel Sekreteri Dr. Mohamed Ismail Khaled, II. Thutmose’nin mezarında Hatşepsut’un adının da yer aldığını belirterek, Hatşepsut’un eşinin cenaze törenini düzenlemiş olabileceğini öne sürdü.

Bugün, II. Thutmose’nin mumyası Mısır Ulusal Medeniyet Müzesi’nde sergilenirken, Hatşepsut Krallar Vadisi’ne gömülüdür.

 

Kaynak: arkeoifili.com