Dünyadaki bütün ticari amaçlı şirketlerin ortak bir noktası var. Hayır bu amaç maksimum kara ulaşmak değil. Tamam maksimum kara ulaşmak da şirketlerin isteyeceği bir şey. Ancak öyle bir şey var ki bu bütün şirketlerin ulaşmasının mümkün olmadığı bir hayal. O hayal ise tekel olmak. Peki tekel olmak bir şirket için nedir?

Bir şirket için tekel olmak şirketin içinde bulunduğu sektörde satışı, üretimi ve fiyatı tek başına kontrol edebilmesi ve kendi sektörünün en büyüğü olmasıdır. Örneğin mısır ürünleri üreten bir şirket düşünün. Bu şirketin içinde bulunduğu sektörde 5 tane daha rakibi olsun. Durum böyle olunca rekabet olacak, fiyatlar kontrol dışı olarak değişecek ve sürekli olarak yeni ürünler çıkacak. Bir de bizim mısır üreten şirketin zamanla 5 tane rakibini satın aldığını ve kendi sektöründe kalan tek şirket olduğunu düşünün. Bu durumda rekabet ortadan kalkar, fiyatları tek şirket belirlemeye başlar ve rekabet olmadığı için yenilik de azalır.

Bu durumu bilen pek çok devlet genellikle piyasa da şirketlerin kendi sektörlerinde tekelleşmesini önleyecek önlemler alma yoluna gider. Böylece piyasa da fırsat eşitliği ve rekabeti sağlamaya çalışır. Ancak her şeye rağmen tekelleşme günümüzde hala devam edebilen bir olaydır. Aslında bu durum bir yandan devletlerin de işine gelmektedir çünkü çok büyük bir şirket uluslararası alanda kendi devletine ekonomik ve ticari bir güç sağlayabilmektedir.

 

NOT: Burada yazılanlar yatırım tavsiyesi değildir. Benim kişisel görüşlerimi içerir.

 

Tekel olmak nedir?