Türk mitolojisinde kanatlı at olan Tulpar, Yunan mitolojisindeki Pegasus’a benzer. Kırgızların Manas Destanında bu uçan kanatlı atlardan söz edilir. Arkeolojik olarak da Kazakistan'da keşfedilen Esik Kurganında bulunan ‘Altın Elbiseli Adam’ isimli elbisenin başlığında Tulpar figürü vardır.

Türk, Kırgız ve Altay mitolojilerinde geçen Tulpar’lar, genelde beyaz veya kara tek renk at olarak tasvir edilir. Beyaz kanatları vardır. Kuday (Tanrı) tarafından yiğitlere yardımcı olması için yaratılır. Dünyanın en uzun destanı olan Kırgızların Manas Destanı’nda, Manas'ın ünlü savaşçılarının sürdüğü kanatlarıyla rüzgardan hızlı koştuğu söylenen efsanevi atlar da Tulpar’dır.

Tulpar kanatlarını yalnızca karanlıkta, büyük engelleri ve mesafeleri aşarken açar. Başkurt inancına göre Tulpar’ın kanatlarını hiç kimse göremez. Eğer kanatları birisi tarafından görülürse Tulpar’ın kaybolacağına inanılır.

Tulpar, yalnızca Türklerde değil Avar, Lak, Andı, Dargı ve Tabasaran dillerinde de vardır. Osetlerde Tolpar, Çeçenlerde Turpal olarak yer alır.

Bir Kumruk atasözü şöyle der:

“Tulpar yerün birevü buççağunda bulsa da öz yılkısın tabar.”

(Tulpar, dünyanın bir başka köşesinde olsa da kendi sürüsünü bulur.)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynak: David A. Leeming A'dan Z'ye Dünya Mitolojisi