Başta Hint-Avrupa kökenli halkların ki olmak üzere pek çok halkın mitolojisinde bahsi geçen cüceler, mağaralar, yeraltı veya ağaç kovuklarında yaşayan insana benzer, kısa boylu varlıkların adıdır.

Genellikle sakladıkları bir hazinelerinin olduğuna, madencilik ve demircilikle uğraştıklarına inanılırdı. Eski Mısır tanrısı Bes ve Ptah, Babil kralı Nebukhadnezzar, Alman folklorunda Kobold, Yunan mitolojisinde Pygmies, İngiltere’de Brownie ve Dwarf İrlanda’da Leprikon, Polinezya’da Menehune, Endonezya’da Egu Gogo, İskandinavya’da Tomte, Eski Yüksek Almanca Twerwf Anadolu Türklerinde cüce olarak adlandırılmaktadırlar.

İSKANDİNAV MİTOLOJİSİNDE CÜCELER

Ymir’in etinden kurtçuk olarak türemiş kısa ve çirkin tasvir edilen yarı tanrıların adı olup, bilgelik, demircilik, madencilik ve işçilik ile ilişkilendirilmekteydiler. Ayrıca, tanrıların gökyüzünü yaratırken dört ana yöne dört ayrı cüce yerleştirdiğine, kayalık alanlarda yaşayan cücelerin tıpkı elfler gibi güneş ışığından hoşlanmayıp geceleri ortalığa çıktıklarına inanılmaktaydı. Aesir ve Vanir tanrıları cücelerle iyi ilişkiler kurmanın sonucu olarak Freyja’nın gerdanlığı Brisingamen, Odin’in yüzüğü Draupnir ve kılıcı Gungnir, Balder’in gemisi Hringhorn, Freyr’in gemisi Skidbladnir, Sif’in peruğu gibi kıymetli eşyaları edinmeyi başarmışlardır.

Manzum ve Nesir Eddalarda bahsi geçen önemli cüceler şunlardır:

Ai, Alfar, Alfreikr (Alberich), Althjofr, Alviss, An, Andvari, Annar, Austri, Baumbur, Bavor, Bivor, Dainn, Davalin, Dolgthasir, Dori, Draupnir, Dufr, Duneyr, Durathror, Durinn, Eikinskjaudi, Fili, Fith, Fjalar, Frosti, Fundin, Galar, Gandalfr, Ginnar, Gloinn, Harr, Hepti, Hljodalfr, Hogstari, Ivaldi, Kili, Litur, Mjodvitnir, Moin, Naglfar, Nain, Nali, Nar, Nibelung, Nipingr, Nordri, Nori, Norori, Nyi, Nyr, Nyradr, Oinn, Ori, Radsvithr, Regin, Sjarr, Skandar, Skirvir, Sudri, Thekkr, Thorinn, Thror, Throrinn, Veigur, Vestri, Vindalfr, Virvir, Vithur, Yingi.

 

İskandinav Mitolojisinde cücelerin kralı olan Alberich’ten daha önce bahsettik. BAKINIZ.

Hint Mitolojisinde cüceler: Tavashtri, Vamanat

Slav Mitolojisinde Cüceler: Karliki, Ljeschi, Lychie

Kelt Mitolojisinde Cüceler: Gavida, Goibniu, Govannon, Leprikon, Luchorpan, Luchtaine

ÇİNGENE MİTOLOJİSİNDE CÜCELER: ÇİĞNOMANUŞ

Çingene Mitolojisinde Transilvanya ve Polonya Çingenelerinin söylencelerinde mağaralarda yaşayan başparmak büyüklüğünde erkek ve kadınlardan oluşan bir halkın “küçük insan” anlamına gelen adı olup, yüklü miktarda hazinenin koruyucusu olduklarına inanılmaktaydı. Çiğnomanuşlar, kışın ahırlara dadanıp ineklerin memelerini emmekte bu durum süt verimini artırdığına inanıldığından, rahatsız edilmemekteydiler.

 

 

Kaynak: Özhan Öztürk- Dünya Mitolojisi