Yunan Mitolojisinde yarı kuş yarı kadın formunda deniz iblisleri olan Sirenler, denizcileri söyledikleri şarkıların güzelliğiyle cezbettikten sonra kendilerinden geçen kurbanlarını kayalıklara doğru çekerek, teknelerinin batmasını sağlayıp, denize düşenleri parçalayıp yediklerine inanılmaktaydı.

Naiad (deniz perisi) formunda tasvir edilen sirenler, Sirenum Scopuli adı verilen son derece tehlikeli bir kayalıkta yaşamaktaydı. Nehir tanrısı Akhelous’un kanından doğan kızları olan sirenlerin özellikle sekiz tanesi (Thelxiepia, Molpe, Aglaophonos, Pisinoe, Ligeia, Leuksoia, Raidne ve Teles) Yunan ve Roma efsanelerinde sıkça anılmıştır. Romalı şair Ovid’e göre sirenler Persephone’un arkadaşları olup, Persephone’u Hades‘ten boş yere çıkarmaya çalıştıkları için Demeter tarafından iblislere dönüştürülerek cezalandırılmışlardır. Odysseus ve Orpheus sirenlerle karşılaşmalarına karşı sağ kalmayı başarmış iki Yunan kahramanıdır. Homeros’un Odysseia destanında, Aeaea ile Skylla kayaları arasındaki denizde bulunan iki sirenden bahsetmiştir.

Odysseus denizcilere sirenlerin yakınından geçerken kulaklarını balmumuyla tıkamalarını emretmiş, Kirke’nin öğüdü üzerine kendini gemi direğine bağlatmış böylece sirenlerin ayartmasından kurtulabilmiştir. Iason’un emrindeki Argo tayfasından olan yetenekli müzisyen Orpheus , Altın Post yolculuğu sırasında gemileri sirenlerin adası civarından geçerken yaptığı müzikle sirenlerin sesini bastırmayı başarmıştır.

Yunan sanatında sirenler belden yukarısı ve başı kadın belden aşağısı kuş formunda genellikle kanatlı varlıklar olarak tasvir edilmiştir. Yunan mezarlarında siren tasvirlerine rastlanmasının nedeni bu varlıkların ruhlara ölüler dünyasına yaptıkları yolculukta kılavuzluk ettiklerine inanılmasındandır. Strabon’a göre Surrentum civarında sirenler için yapılmış bir tapınak bulunmaktaydı.

Benzer bir şekilde Malaysiya folklorunda Pulau Dayang Bunting adasında yer alan Gua Langsuir adlı bir mağarada 3 dişi iblisin yaşadığı bunların söylediği şarkılarla denizcilerin suya düşmesini sağladıktan sonra işkenceyle öldürdüklerine inanılmaktadır. Söylenceye göre bir gün sağır bir adam bu iblislerin şarkılarını duymadığı için etkilenmeyince yaratıklar insanları artık etkilemeyi düşünerek Malaysiya’yı terk etmişlerdir.

 

 

Kaynak: Özhan Öztürk- Dünya Mitolojisi