Doğu Slavlarınca Türk-Moğol geleneğinden ödünçlenen bogatyr adlı Orta Çağa özgü bir şövalyelerden birisi olan Alyosha Popovich, düzenbaz fakat güçlü bir savaşçının adıdır. Alyoşa Popoviç olarak da bilinir.

Leontii adlı Rostovlu bir papazın oğlu olan Alyoşa kendisi gibi bogatyr ünvanlı arkadaşları Vasilii Buslayeviç, Vasilii Kazimiroviç, İvan Gostinyi Syn, Godenko Bludoviç, Dobrynya Nikitiç ve İlya Muromets ile birlikte Kievli prens Vladimir’e hizmet ederken Kiev Rus Prensliği’nin sınırlarını düşmanlara ve çeşitli canavarlara karşı korumaktadır.

Efsaneye göre Alyoşa gürleyen göğün altında doğmuş, ertesi gün bir atın eğerine atlayıp kazanmak ve övünmek için yola çıkmıştır. Bir başka söylence ise 1 haftalık bebekken 1 yaşında gibi görünen kahramananın delikanlılık çağında babasından şansını savaş meydanında denemek için izin istediği babası da Alyoşa’nın yanına Maryshko Parnov’un oğlunu uşak olarak vererek gitmesine izin vermiş, onlarda prens Vladimir’in hizmetine girmişlerdir. Byliny adı verilen Rus sözlü edebiyatı geleneğinde onun ejderha Tugarin Zmeyeviç gibi düşmanlarını ince zekâsı ve küçük hileler yaparak yendiği ballandırarak anlatılmaktadır. Prens Vladimir adamlarına kimin prenses Zabava’yı kaçıran ejderhanın pençeleri arasından kurtarmak istediğini sorduğunda Alyoşa prense arkadaşı Dobrynya Nikitiç’in ejderha ile anlaşabildiğini söyleyince prens tarafından kızı kurtarmak veya canından olmak seçenekleriyle karşı karşıya bırakılmıştır. Sonradan bu blynadaki ejderha motifi düşman kâğıttan kanatlı bir düzenek le uçabilen Moğol Hanına dönüştürülmüştür.

Alyoşa Popoviç ile uşağı Yekim Prens Vladimir ile bulaşmak için Kiev’e gitmiş, ziyafet sırasında prens yanına oturmasını istemişse de Alyoşa bu onura layık olmadığı gerekçesiyle gidip köleler ve dilenciler gibi sosyal hiyerarşinin en altına ayrılan yer olan sobanın yanında oturmuştur. Ziyafet sırasında Tugarin adlı çirkin ve devasa Moğol hanı Vladimir ile karısının arasına oturarak prense hakaret etmiş ayrıca yemekten önce tanrıya şükretme lüzumu duymamıştır. Duruma içerleyen Alyoşa Popoviç, yaratığa sürekli hakaret etmiş bunun üzerine Tugarin prense bu cahil köylünün kim olduğunu sormuştur. Aleşa’nın savaşı olduğunu öğrenince üzerine uzun bir kama fırlatmışsa da çevik yardımcısı Yekim bıçağı efendisine ulaşmadan havada eliyle yakalamayı başarmıştır. Öfkelenen Tugarin masayı itip devirerek kahramanı dövüşe çağırmıştır. Açık alanda yapılacak düelloya hacı kılığında katılan Alyoşa rakibinin bir ata takılmış kâğıttan kanatlarla uçarak geldiğini görünce tanrıya yağmur yağdırması için dua etmiştir. Duası kabul olup, kanatları ıslanınca uçamaz olan Tugarin’i yenen savaşçı düşmanının rakibini mızrağa geçirerek hediye olarak Vladimir’in sarayına göndermiştir.

Alyoşa, Dunai Ivanoviç ve Prenses Nastasya’nın düğün töreninde hazır bulunan savaşçı başka bir öyküde kendisi gibi bogatyr olan Dobrinya Nikitiç’in karısı Nastasya Nikuliçna’yı baştan çıkarmayı başaramamışsa ama sonradan güzeller güzeli Elena Petrovişa’nın kalbini kazanarak gönlünü avutmuştur.

 

 

Kaynak: Özhan Öztürk- Dünya Mitolojisi