TOTEM

Kuzey Amerika Yerlilerinden olan Ojibwa’nın, bitki, hayvan gibi doğaya ait, doğaüstü özelliklere sahip nesneye verdikleri isimdir. Totemler kabileyle ilişkilendirilir. Totemlerle atalara tapınıldığı için de kutsallaştırılır.

Aynı toteme sahip kişiler evlenemezler. Ayrıca totemin sembolize ettiği hayvan ve bitki öldürülemez. Kabile üyeleri totemi maske veya dövme olarak üzerlerinde taşırlar.

TOTEMİZM

Totemle bütünleşme idealini yansıtır. Toteme tapınmak olarak da adlandırılabilir. En eski ve en ilkel din totemizmdir. Totemizm; kendini doğanın parçası olarak gören topluluklarda yaygındır. Günümüzde hala bu inancın izlerine rastlanılan yerler vardır. Örneğin: Avustralya, Kuzey Amerika yerlileri, Hindistan ve Afrika’nın göller bölgesinde.

Totemin sembolize ettiği hayvanı veya bitkiyi öldürmek tabu olarak görülür. Mesela bir kabilenin totemi aslan ise, kabile kendilerini aslanlar olarak adlandırır. Haliyle aslanın öldürülmesi ‘tabu’ olarak görülür. Yani yasaklıdır.

İlkel topluluklarda kabilenin totemlerinin yanında bir de kişilerin kendi totemleri bulunur. Bireysel totemlerde genelde babadan oğula geçen bir totem vardır. Bazen de çocuklar annelerinin totemlerine bağlılık gösterir.

En eski totem inanışına ait izler MÖ 3000’li yıllara aittir. Çin’in Sanxingdui’de bulunmuştur. Ahşap direklere altın ve bronz maskelerin takılı olduğu tespit edilmiştir.

Kuzey Amerika yerlilerinin totemleri ise, kuş, ayı, kertenkele, kurbağa gibi hayvanların formunda direkler yapılmıştır. Çin’de bulunan totemlere benzer hayvan motifleri bulunmuştur.

Bazı kabileler, totemlerini ataları olarak görmektedir. Buna Japonya’daki Aynu halkı ve ayı totemleri örnek gösterilebilir.

Totem hayvanları yaradılış efsanelerinde büyük rol oynar. Buna Kuzey Amerika yerlilerinin dünya dalgıcı efsanesi örnek gösterilebilir. Hatta İrokua ve Çiroki halklarının inancında, yeryüzü totem hayvanları olan kaplumbağanın sırtında biçimlenmiştir inancı vardır.

 

 

 

 

 

 

 

 

Kaynak: 

https://ozhanozturk.com/2018/05/12/totemizm-ve-totem/