Eylül 22, 2024

HİTİTLERİN KAYBOLAN TANRISI: TELEPİNU

Hititler, Tanrılarını insan biçimli (antropomorfik), insani karakter, yönelim ve duygular barındıran insan dışı varlık olarak düşünmekteydiler. Bu yüzden karşılaştıkları sorunların sebebini öfkelenen bir tanrının ülkeyi/kenti/tapınağı terk etmesine bağlamaktaydılar.

Bu durumu Ksenophanes çok güzel açıklar: "Eğer öküzlerin, atların ve aslanların elleri olsaydı ve onlar elleriyle insanlar gibi resim yapmasını ve sanat eserleri meydana getirmesini bilselerdi, atlar tanrıların biçimlerini atlarınkine, öküzler öküzlerinkine benzer çizerlerdi."

HİTİTLERİN KAYBOLAN TANRISI: TELEPİNU

Metnin başlangıç kısmı kayıp olduğu için kaybolan tanrının neden kaybolduğu bilinmiyor. Ama Telepinu kaybolunca ocaklarda yanan alev bir anda söner. Diğer tanrılar ve insanların üzerine bitkinlik çöker, koyunlar kuzularını, danalar buzağılarını beslemez olur ve insanlar çiftleşmeyi bırakır, dereler kurur, toprak buğday vermez olur.

Güneş tanrı, Telepinu'nun aranması için bizzat ulaklar gönderir. İlk önce bir kartal gelmiş Hitit ülkesine ama tanrıyı bulamaz ve daha sonra fırtına tanrısının kendisi iştirak eder. Sonunda Ana tanrıça Kubaba gelir. (Erken dönem Kibele)

HİTİTLERİN KAYBOLAN TANRISI: TELEPİNU

Kayıp tanrıyı bulur ve onu şiddetle uyandırır. Uykusu bölünen Telepinu öylesine deliye döner ki... Öfkeden çıldırırcasına doğal afetler yaratmaya başlar. Tanrılar onun gazabından korktukları için büyü yapmaya karar verirler. Bir ayinle Telepinu kötülük ve öfkeden arındırılır. Böylece hayat normal akışına geri döner. Telepinu öfkelenince gizlenen bir tanrıdır. Kendisini dış dünyadan ayırır.

HİTİTLERİN KAYBOLAN TANRISI: TELEPİNU

Onun kaybolması kozmik hayattaki felaketlere yol açacaktır. Zaten kaybolması ve bir anda tekrar anlamını yeniden bulup yeryüzüne geri çıkması dünyalar arasındaki sonsuz hayatın ve bize vaat edilecek olanın arkaik bir anlatım biçimidir. Ancak o mevsim tanrı ve tanrıçalarından farklı bir hayat getirmiştir. Onun uykusu insani sebeplerle gerçekleşmiş olacaktır ki geri dönüşü felaket getirmiştir, oysa kışın sonu daima bahardır. Bu sefer kuraklığın sonunda, kışta, hayatın sonunda neden felaketler getirdi? Bunun tüm Anadolu'yu yıkıma götürmesi insani öfkedir. Tanrıların bazen intikamcı ruh halini bürünmesi ve özellikle Bereket getiren sıfatlarını gazap getiren olarak değiştirmesi çok nadir görünen bir olaydır. Ancak benzerleri farklı mitlerde de vardır.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

BİRBİRİNİ KESEN GAZ AKIŞINA SAHİP GALAKSİ: Z8338
KALP BULUTSUSU'NUN MERKEZİ: IC 1805

KALP BULUTSUSU'NUN MERKEZİ: IC 1805

GÖKYÜZÜNDE İKİ AY'A HAZIR MIYIZ?

GÖKYÜZÜNDE İKİ AY'A HAZIR MIYIZ?

KIZ ÇOCUKLARININ KORUYUCUSU

KIZ ÇOCUKLARININ KORUYUCUSU

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Hep Olmayacak

probiyotik

Asya Şifası: Çin

bubble30
Nielawore

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun