Kuzey Kafkasya destanlarının en ünlü ve en yaygın mitolojik kahramanı olan Sosrıkua, Sosruko olarak da bilinir. Her çağda her dönemde Nart destanlarının bilinen kahramanıdır.
Sosrikua'nın doğuşu üzerine yirmiden çok metin vardır.
Bir gün Setenay Guaşe, nehir kenarında çamaşır yıkarken bir sığır çobanı Setenay'ı görür ve ona aşık olur. Bunun üzerine çobanın kalbinden fırlayan aşk oku nehrin karşısında Setenay'ın üzerinde çamaşır yıkadığı kayaya çarpar. Okun çarpmasının ardından kaya ısınmaya ve büyümeye başlar. Setenay, bu sıcak kayayı eteğine sararak Tlepş’e götürür. Tlepş, büyük çekici ile kayayı kırar ve içinden ateşler saçan kor halindeki Sosrıkua çıkar. Bu nedenle Nart Sosrıkua, Nart Tlepş ile Seteney Guaşe'nin oğlu sayılır. (Sosruko'nun bir kaya parçasından doğuşu Grek mitolojisindeki "Cyclop" ve Türk destanlarındaki "Tepegöz"ün doğuşu motifi ile benzerlik taşır.)
Başka bir anlatıda Setenay Guaşe taşı bir beze sarıp evine götürür ve fırına koyar. Taş yavaş yavaş büyümeye başlar, 9 ay 10 gün sonra taş iyice irileşir, sallanmaya ve içinden ses vermeye başlar, taşı hemen Ateş Tanrısı ve hekim olan demirci Tlepş'in atölyesine götürür ve ortasından kırdırır. Taşın içinden kıvılcımlar saçan kızgın bir oğlan çocuğu çıkar. Setenay Guaşe bebeği eteği ile tutmak ister ama bebek annesinin eteğini yakarak yere düşer. Tlepş bebeği dizlerinden maşayla tutup yedi kez suya daldırır. Bebeğin maşa ile tutulduğundan suya değmeyen ve yumuşak kalan dizleri dışında, Savsırıko'nun çelikleşmiş vücuduna artık silah işlemiyordu. Bu nedenle maceralarında Sosrıkua'nın düşmanları, onu yenmek için dizlerine hedef almaya çalışmaktadırlar.
Sosrikua anlam olarak ateş saçan, yakan erkek çocuk anlamına gelmektedir. Hikayelerde oldukça coşkulu, heyecanlı, atılgan ancak aynı zamanda da pervasız olduğu geçen Sosrikua, Yunan mitolojisindeki Prometheus gibi ateşi devlerden kaçırarak halkına getiren kişidir. Ayrıca, Sosrikua'nın şarap mayalamayı ve darı tohumunu halkına öğretmesi ve Tlepş'in tarımda kullanılan orağı bulmasına yardım etmesi gibi halkına büyük faydaları da olmuştur. Nart Destanlarının en önemli erkek kahramanı olan Sosrıkua'nın adına yakışır bir şekilde onurlu ve güçlü yetişmesi, silah kullanmasını ve demirciliği öğrenmesi ise Setenay'ın önerisi ile Tlepş'in hocalığında gerçekleşmiştir. Ayrıca Nart Kurultayının en bilgesi Wermes'de Sosrıkua'ya hocalık ederek onun pervasızlığını azaltarak, Sosrıkua'ya sabır ve kendini kontrol edebilme yeteneklerini vermiştir.
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız