Şamanlar ait oldukları toplumun bilinçaltını çok iyi bilen ve onların ihtiyaçlarını karşılayan özel insanlardır. Ozan, Kam, Baksı, Otacı, Bö, Oyun vb isimler ile anılırlar. Kılıktan kılığa giren Şamanlar Oyuncu, Şifacı ya da Ozan kimlikleri ile Tanrısal boyuttan gelen enerjiyi hayata geçirirler. Şamanların yaratıcı yetenekleri ve hemen her konuda olan bilgelikleri insanların onlara danışmalarını sağlar. Ruhlarla iletişim içinde olmaları, onların geleceği görme yetenekleri olduğu anlamına gelir. Bilinmeyeni bilmek Baksı ya da Bakıcı adı verilen ve basit anlamıyla Falcı şamanların işidir.

“Irkıl Han” Türk Altay mitolojisinde bir şaman adıdır. Türkçe “Irk” kelimesi fal, “Irklamak” fal bakmak anlamına gelir. Irlamak ise “Söyleyen” Şamanlar için kullanılan bir tabirdir. Irlamak türkü söylemek ya da kehanette bulunmak manasına gelir. “Irkçı” Irk bakan yani fal bakan şaman demektir. Büyücü Şamanlara Bö, Bögü ya da Bügü adı da verilir.

Fal bakmak ya da büyü için koyunların kürek kemikleri kullanılır. Ruhun ve canın kemikte olduğu inancı vardır. Kurban edilen hayvanın kemikleri bu yüzden kırılmaz ve noksansız tekrar toprağa gömülür.

 

Kaynak: Kadim Türk Tarihi ve Mitolojisi