Yunan mitolojisinde Atina’nın efsanevi kralı olan Theseus, İyonya’nın baş kahramanıdır. Ethra ve Egeus’un oğludur veya Ethra ve Poseidon’un oğludur.

 

Efsaneye göre Atina kralı Egeus’un başka kadınlarla denemesine rağmen çocuğu olmaz. En sonunda Ethra ile evlenir. Ethra hamile kalır. Fakat bir söylentiye göre de yüzerken Poseidon’dan hamile kalır.

Egeus çocuğun doğumunu beklemeden karısının memleketi Troezen’den Atina’ya döner. Gitmeden önce sandaletini ve kılıcını dev bir kayanın altına bırakır. Ethra’ya da çocuğun büyüdüğünde kayayı kaldırıp emanetleri alabileceğini ve bu sayede hanedana mensup olduğunu ispatlayabileceğini söyler.

Theseus büyüdüğünde kayayı kaldırır ve babasının emanetlerini alır. Annesinden gerçeği de öğrenen Theseus Atina’ya doğru yola koyulur. Yolda karşısına çıkan haydutları öldürür. Çeşitli maceralardan sonra Atina’ya ulaşır. Fakat kimliğini babasına söylemez. Egeus’un eşi Medea, onun veliaht olduğunu anlar. Kendi oğlu yerine Theseus’un tahta geçeceğinden korkar. Bu yüzden onu imkansız görev olan maraton boğası Minotor’u öldürmeye gönderir.

Theseus Minotor’u yenmeyi başarır ve Atina’ya getirir. Bunun üzerine Medea, Theseus’u zehirlemeye kalkar. Fakat son anda Egeus, kılıç ve sandaletleri görür ve oğlu olduğunu anlar. Zehri dökerek oğlunu kurtarır. Sonrasında Medea ve oğlunu kovar.

Minotor macerasından sonra Ariadne ile Atina’ya doğru yelken açar. Fakat Nakşa Adası’nda mola veridklerinde Ariadne’yi adada unutur. Atina’ya yaklaştığında da beyaz yelkeni açmayı unutur. Koyu renk yelkeni gören babası Egeus, denize atlayarak intihar eder. (Derler ki Ege Denizi’nin adı buradan gelir.)

Babasının ölümünden sonra Theseus Atina’nın kralı olur. Amazonların kraliçesi Antiope ile evlenir. Bu evlilikten Hippolitus dünyaya gelir.

Antiope bir savaşta ölünce Theseus, Ariadne’nin kız kardeşi Faidra ile evlenir.