Hüma kuşu, efsanevi bir kuş olup devlet ve saadet kuşu olduğuna inanılır. Hüma ya da Umay isimleri ile de bilinir. Kuzgun büyüklüğünde, başı yeşil ve kanat uçları siyahtır. Havada yaşar, havada yumurtlar ve yavrusu da havada yumurtadan çıkar. Gölgesi kimin üzerine düşerse o kimse padişah ya da çok zengin olur. Kimseyi incitmeyen ve dirisi ele geçmeyen bir kuştur. Talih, saltanat, iyilik ve cennetin sembolüdür. Zenginlik ve mutluluk getirdiğine inanılır.

Söylentiye göre Kıpçak çöllerinde, Çin'de ve Hindistan'da yaşayan mitolojik efsanevi bir kuş. Umay kuşu, Cennet kuşu veya Yunanca Feniks de denilir.

Ön Asya mitolojisinde ise Hüma Kuşu cennette oturur, zaman zaman uçarak yedi kat göklerde ve burçlar arasında dolaşır, hatta Allah'a kadar gidip geldiğine inanılır. İranlılarda Simurg, Yunanlılarda Phoenix, Araplarda Anka kuşu olarak tanınır.

Türk kültüründe “Zümrüdü Anka”, “Hüma” ya da “Umay” olarak adlandırılan ve olağanüstü nitelikler gösteren kuş, farklı mitolojilerde Phoenix, Anka, Tanniao, Homa, Rokh, Simurg adıyla kültürel bir motif olarak yaşamaktadır.

Hüma kuşu yüksekten uçar ve gölgesi kimin başına düşerse o padişah olurmuş.[4] Divan şiirinin mitolojik kuşu olarak görülen Hüma'nın zenginlik ve mutluluk getireceğine inanılmaktadır. Hüma; çok yüksekten uçması, elde edilememesi, tuzağa düşmemesi, gölgesinin insanlara şans getirmesi, diğer kuşlardan üstün olması, yücelik, yüksek değer ve devlet ifade etmesi gibi özellikleri dolayısı ile anılmaktadır.

Divan şiirimizde Arap, Ran ve Hint kültürü etkisiyle pek çok kuş ismi zikredilmiş ve farklı hayallerin ifade aracı olarak daha çok simgesel olarak değerlendirilmiştir. Divan şiirinde Hüma, Simurg ve Anka kuşlarının diğer kuşlara nazaran daha fazla zikredildiğini görüyoruz ki bu da divan şiirinin hayale, hayal unsurlarına daha bağlı olmasından kaynaklanmaktadır. Şiirimizde kuşlar içinde en çok söz konusu edilen bülbüldür ve gül ile birlikte anılmaktadır. Ağlayan, inleyen, feryat eden aşığı temsil etmektedir.

 

 

 

Kaynak: https://www.gizliilimler.org/Huma-Kusu.htm