Hint mitolojisinde adı geçen soma bitkisini, bir kartalın göklerin üstündeki tunç kapıyı kırıp aldığı ve yeryüzüne getirdiği anlatılır. Soma tanrıların çok sevdiği bir bitkiydi. Tanrıların koruyucusu olarak kabul edilen soma, İndra’nın da dostu olarak tanınır ve ona Kral Soma da denirdi.
Tanrılar arasında somayı ezme törenleri yapılırdı. Bu törenlerde somanın ezilmesiyle elde edilen sıvı, ölümsüzlük içeceğidir. Soma içeceği hastalıkları kovar, cesaret verir ve cinsel gücü arttırırdı. İnanışa göre tanrılar ve rahiplerin birlikte soma içmesi yerle göğü birbirine yakınlaştırırdı. Bir başka mitosa göre de soma, Meru Dağı’ndaki Hindu hayat ağacı Jambu’dan doğmuştur.
Soma, Yunanca ambrosia, Sanskritçe amrita adlı ölümsüzler içkisinin bir özdeşi olarak görülür. Sanskritçe öz su anlamına gelir. Farsçada haoma olarak da bilinir. Zerdüştlükte bir zaman sonra tıpkı Eski Yunanda olduğu gibi soma/haoma içilmesi yasaklanmıştır. Çünkü bu içkiyi içenler kendilerini tanrı katında ve tanrılarla eş görüyor, somadan aldıkları sarhoşlukla cesaret buluyorlardı. İlk kez soma içmesine izin verilen genç savaşçıların meydanlarda toplu halde taşkınlık yapıp sarhoşluklarını şiddete dönüştürmeleri soma yasaklarına sebep oluşturan örneklerden birisidir.
Soma, mitlerde çok farklı biçimlerde yer bulur. Soma bir yandan yaşam suyudur, bir yandan da göksel bir boğa veya kuş, cennette insanlar arasındaki bağı kurar. Bir yandan da ana ilkedir ya da bir ay tanrısı olarak görülür. Kötülükleri yenen soma, denizin çalkalanmasından doğmuştur. Rig Veda’da gök gürültüsü tanrısı Parjanya’nın oğlu olarak tanıtılmıştır ve Rig Veda’nın binden fazla ilahisinin 120’si somaya adanmıştır. Hatta soma, İndra ve Vayu’dan sonra en çok yüceltilen ilahların başında gelir.
Vedik şiirlerde İndra ve Vayu soma içerek sarhoş olurlar ve yeryüzüne işerler. Bu budum bir tören gibi bereketli bir yağmur olarak betimlenir ve bulutlar tanrıların idrar sağanaklarıyla döllenirler.
Bazı kaynaklarda soma Yunan mitolojisindeki Ganymedes ile özdeşleştirilir. Soma, İndra tarafından büyülenmiş ve bir şahine dönüştürülerek cennete, tanrıların ülkesine getirilmiştir. Orada ölümsüzlük suyunu serpen, sunan odur. Dolayısıyla kova takımyıldızıyla da ilgilidir.
İlk okyanusun suyundan doğduğuna inanılan somayı ölümlü biri içerse, o kişinin tanrılarla ilişki kurabileceğine inanılırdı. Ayrıca bazı kaynaklarda soma bir bitki değil de Amanita muscaria adlı mantar olarak tanımlanır. Halüsinojen etkisinden dolayı dini ritüellerde kullanıldığı ve Eski Hint tanrısı Soma ile ilişkili olduğu düşünülür.
Yorumlar
Daha önce duymuş muydunuz?
Tanrıların bile ölümsüzlüğe ihtiyacı olabiliyormuş
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız