Yeryüzünün ve doğanın koruyucusu olan Karakuş, Altay mitolojisinde şamanlara yardımcı olan bir ruhun adıdır. Uçtuğu zaman şiddetli yağmurlar yağdırarak, fırtınalar ve şimşekler çıkardığı rivayet edilir. Aynı zamanda Altaylı Şamanların diğer dünyaya yolculuklarını gerçekleştirmek için kullandığı bir yardımcısıdır.

Sibirya folklorunda da rastlanılan Karakuş, tanrıların postacısı, habercisidir. Onlarla iletişim kurarak insanlar ve tanrılar arasındaki haberleşmeyi sağlayan bir mitolojik kuş olarak tasvir edilir.

Kumandin şamanlarının davulunda demir tırnaklı olarak tasvir edilir. Manas destanında ise Simurg’un bir varyantı olarak geçmektedir.

Efsaneye göre; Er Töştük sefer dönüşü yurda giderken Kafdağı'na gelmiş ve burada gökyüzüne kadar uzanan bir çınar ağacında Karakuş'un yuvasını görmüştür. İki yavru kuş, yuvalarına gelen ve onları yiyecek olan ejderi görüp ağlamaya başlamıştır. Ejderin Karakuş'un düşmanı olduğunu ve her yıl yavrularını yediğini öğrenen Er Töştük, ejderi parçalayıp yavrulara yedirmiştir. Karakuş yuvasına gelip Er Töştük'ü yuvada görünce onu yutmuştur. Ardından yavrularının annelerine “Bizi dev yılanın ağzından o kurtardı.” demesi üzerine kahramanı kusmuştur. Karakuş da bunun karşılığında Er Töştük'e yardım etmiştir.

Karakuş, diğer mitolojik kuşlar gibi Er Töştük masalında Kafdağı bölgesinde yaşamaktadır. Irk Bitig'de geçen metinde Kızılkaya ve Yeşilkaya'da yaşamaktadır. Er Töştük masalında farklı bir şekilde anlatılan Karakuş, Irk Bitig'te ise çok güçlü, ölümsüz bir varlık olarak karşımıza çıkmaktadır. Irk Bitig'de denizde avlanıp. Yeşil Kaya'yı yaylak, Kızıl Kaya'yı kışlak olarak kullanan Karakuş, Er Töştük efsanesinde ise Kafdağı'nda yaşamaktadır. Irk Bitig'te Karakuş, yavrulamazken Er Töştük efsanesinde yavruları vardır. Irk Bitig'te Karakuş ölümsüz, güçlü ve iyi bir varlık iken. Er Töştük masalındaki Karakuş, yavrularını yiyen ejderhadan kahraman yardımı ile kurtulmaktadır. Yani ejderha ile savaşamayacak kadar güçsüz ama ölümsüz iyi bir varlık olarak anlatılmıştır.