Günümüzde birçok çocuk gerek medya, gerek sosyal çevresi aracılığıyla deprem ile ilgili haberlere maruz kalmaktadır. Ebeveynler ve öğretmenler çocukların depremle ilgili sorularına nasıl yanıt vermeleri ve onların korkularını nasıl sağlıklı bir şekilde ele almaları gerektiğine dair bilgiye ihtiyaç duymaktadır.

• Çocuğumun depremle ilgili sorularına nasıl yanıt verebilirim?
• Çocuğum depremle ilgili korkularını nasıl sağlıklı bir şekilde ele alabilirim?

Çocuklar somut düşünebildikleri için depremin nasıl gerçekleştiğini zihinlerinde işleyemezler. Bu yüzden deprem zihinlerinde belirsiz bir kavramdır.

Belirsiz kavramlar çocukları ürkütür ve çocuklardaki kaygının artmasına sebep olur. Kaygı düzeyi artan çocuklar yoğun endişe, güvensizlik ve korku hissederler.

Tıpkı ölüm ve diğer doğal felaketlerde olduğu gibi depremle ilgili çocuğa yapılacak açıklama da çocuğun yaşına ve gelişimsel seviyesine uygun olmadır.

7 yaş ve üstü yaştaki çocuklar daha fazla ev dışında vakit geçirmeleri sebebiyle daha fazla bilgiye maruz kalır. Okul öncesi dönemden farklı olarak devamlılık ve süreklilik kavramları bu dönem çocuklarında oturmuştur. Ancak kendilerinden uzakta gerçekleşse bile bu felaketin kendi başlarına gelebileceği ile ilgili kaygı duyar ve bu kaygıyı kontrol etmekte zorlanır.

Bu dönemdeki çocuklarla depremle ilgili konuşurken;

• Yer kabuğunun hareketliliği ve depremin nasıl bir doğa olayı olarak ortaya çıktığını çok fazla coğrafi detaya girmeden anlatabilirsiniz.
• Çocukların yaşları büyüdükçe sordukları soru sayısı ve öğrenmek isteyeceği ayrıntı miktarı artacaktır. Bu sorulara doğru ancak kısa ve net cevaplar verilmeye çalışılmalıdır.
• Bu yaştaki çocuklar yaşları sebebiyle zaman zaman olaylar arasındaki neden ve sonuç ilişkilerini kurmakta zorlanabilirler. Bir sonraki adım onlara depremin sağlam yapılmamız binalara ve deprem esnasında doğru davranmayan insanlara (örneğin beşinci kattan aşağı atlamak) verebileceği olası zararları anlatmak olabilir.
• Deprem ve etkileri konusunda kısaca bilgilendirilen çocuğun ihtiyacı, kendisinin güvende olduğunu hissetmektir. Kendi evi, okulunun güvenliği ile ilgili ne gibi önlemler alındığını bilmek çocuğu rahatlatabilir.
• Böyle zamanlarda çocukların, yetişkinlerin kendilerini koruyacağına dair inançları zedelenir. Yetişkinlerin neden bu tür felaketleri önleyemedikleri konusunda öfkelenebilir ve onları suçlayabilir. Bu öfkelerinin altında yatan güvensizlikkorku duygularını anlamaya çalışın ve bu duygulara yanıt verin.
• Okul çağındaki çocuklar yaşamlarında diğer her şey yolunda gitse de sık sık ağlayabilir, kabus görebilir, derslerine odaklanmakta zorlanabilir. Bu durumlarda bir psikolojik danışmandan yardım alın.
• Daha büyük yaştaki çocuklar ve ergenler ise depremin etkilerini daha rahat anlayabilir ancak onların esas ihtiyacı bu olayın neden gerçekleştiğini bilmektir. Bu noktada bazı doğa olaylarını tıpkı yaşamımızdaki birçok olayı olduğu gibi tahmin etmemiz ve kontrol etmemizin güç olduğunu, ancak kendimizi korumak adına ne tür önemler alabileceğimizi onlara anlatabiliriz. Böylelikle onlara dayanışma ve empatinin önemini de anlatmış oluruz.

(kaynak: 1)