19. yüzyılda yaşamış Fransız bir düşünür olan Pierre-Joseph Proudhon, "Mülkiyet hırsızlıktır" der. Ancak elbette düşünürün burada hırsızlık niteliğini atfettiği mülkiyet, insanın temel ihtiyaçları (yiyecek, giyecek, ev vb.) değil, ihtiyaç fazlası olmasına rağ­men kâr veya güvence amacıyla depola­nan ve paylaşıma açılmamasından ötürü ihtiyaç sahibi insanların ihtiyaçlarını karşı­layamamasına neden olan mülkiyettir. Sayısal dünyada bu tablonun tamamen ge­çerli olduğunu söyleyemeyiz, örneğin sabit diskimize yığdığımız terabaytlarca dosya başkalarının ihtiyaçlarının karşılanmasını doğrudan (İSS'lerin kotasız tarifeler konu­sunda daha katı önlemler alması haricinde) engellemiyor, ancak yine de benzerlikler var. Örneğin "başka yerde bulamama" veya "ih­tiyaç duyulduğu anda erişememe" kaygısıy­la bazen çok da ihtiyacımız olmayan filmle­ri, müzik veya e-kitap arşivlerini indirdiğimiz olmuştur. Örneğin Facebooktaki "Download hastalığı" grubunda bir kullanıcı bu durumu özetleyen bir davranışını şöyle anlatıyor:

"Gerekli gereksiz her şeyi download ediyo­rum, MS-DOS boot disklerinden tutun da Windows Vista'nın eski betalarına kadar. Bunları hiçbir zaman kullanmayacağımı biliyorum, çünkü disket sürücüm bile yok.”

Bu örnek, gerçek hayatta da ihtiyacı olmamasına rağmen bir sürü eşya, giyecek vb. alan kişileri hatırlatmıyor mu size de?

 

Yani aynı sahip olma arzusunun sanal versiyonuyla karşı karşıya gibiyiz. Her şeyi arşivleme arzusu sonucunda bir noktadan sonra arşivimizi hem gereksiz hem de asla tüketemeyeceğimiz kadar fazla dosyayla beslemenin, sayısal mülkiyet hırsımızın göstergelerinden olduğunu düşünüyorum. Bu hırsın kurbanı olarak her ay daha fazla elektrik parası ödüyor ve belki de sürekli olarak yeni ilave sabit diskler satın alıyoruz. Elbette bu durumun oluşmasında çevirmeli ağ zamanlarının bünyemizde bıraktığı yadsınamaz yaralar etkili, ancak artık bu sendromu atlatarak bir dosyayı indirmeye başlamadan önce ona gerçekten ihtiyacımızın olup olmadığını kendi kendimize sormamız gerekiyor. Yoksa bu durumun getirdiği ilave masraflardan biri de psikologlara ödenen muayene ücreti olabilir!