Araknofobi olarak da bilinen örümcek fobisi, batı kültürlerinde en yaygın fobilerdendir. Psikologlar bu fobinin bazı örümceklerin zehirli olmasının insanda bu tür hayvanlardan korkma eğilimi ortaya çıkardığını açıkladılar.

Hayvan fobisi, Anksiyete Bozuklukları bölümünde sınıflandırılan bir özgül fobi türüdür. Özgül fobinin kriterlerini karşılamak için bireylerin fobik uyaranlara (örümcek gibi hayvanlar) maruz kaldıklarında belirgin ve aşırı bir korku veya kaygı tepkisi vermesi gerekir. Bu korku veya kaygı tepkisi, tam veya sınırlı bir panik atakla sonuçlanabilir. Özgül fobisi (örümcek fobisi gibi) olan bireyler, korku ya da kaygı nedeniyle korkulan uyarandan kaçınmak için önemli adımlar atarlar. Bu durum belirli bir uyaranın korkusu ve kaygısı, klinik olarak belirgin bir sıkıntıya veya sosyal, mesleki ve diğer ilgili işlev alanlarında bozulmaya neden olur.

Özgül fobinin ortalama yaygınlığı ülkeler ve bölgeler arasında önemli farklılıklar göstermekle birlikte yaklaşık %7.2 olduğu tahmin edilmektedir. Çoğu çalışma, kadınlarda özgül fobi geliştirme riskinin daha yüksek olduğuna dair kanıt sunmaktadır.

Fobisi olan bireylerde hem işlevsel hem de yapısal beyin anormallikleri tespit edilmiştir. Mevcut araştırmalar hem bilinçli hem de bilinçdışı korku işlemlerinin fobik bozukluklarda oldukça önemli bir rol oynadığını göstermektedir. Fobisi olan bireylerde daha güçlü aktivasyon, fobisi olmayan bireylere kıyasla artan sinirsel, elektrodermal, gözbebeğiyle ilişkin ve yalnız birey tarafından algılanan reaksiyonların yanı sıra daha güçlü aktive nöral yapıları içermektedir. Örneğin, örümcek fobisi olan bireylerin, korkulan uyaranla karşı karşıya kaldıklarında özellikle görsel-dikkat işleme, duygusal işleme, olumsuz vücut durumlarını temsil eden ve kaçış davranışı işleme alanları gibi farklı beyin bölge alanlarındaki aktivasyon artış gösterir.

Hayvan fobisi olan bireyler, panik bozukluğu olan kişilerin panik ataklarının sonuçlarından korkmasına benzer şekilde, hayvanla karşılaşmanın uyandırdığı kaygının kendisinin de korkabilirler. Örümcek korkusu, küçük çocuklar arasında daha çok yaygındır ve bu korkuyu 13 yaşından önce edinmişlerdir. Örümcek korkusu, artan veya söndürülemeyen oldukça normal bir çocukluk korkusu olarak kavramsallaştırılabilir. Ancak bir örümceğin yapabileceklerinden korkmak ya da yoğun bir kaygı durumunun sonuçlarından korkmak, örümcek korkusunun alevlenmesinde ve sürmesinde rol oynayabilir.

 

 

 

 

 

Kaynak: 1