Örümceklerin ağlarını nasıl yaptıkları büyük merak konusudur. Bilim insanlarının da uzun bir süre merak konusu olmuştur. Bizde örümcek ağının kimyasını, çeşitlerini ve nasıl yapıldığına bir bakalım.

Örümcekler proteinlerden oluşan jele benzeyen ipeksi bir sıvı üretirler. Bu sıvı örümceklerin karın bölgelerinde bulunan ipek bezi adındaki bölgelerinde depolanır. Ağ yapmak istediklerinde bu sıvıyı karınlarının altındaki deliklerden çıkarırlar. Bacaklarının yardımıyla çıkardıkları sıvıyı ip haline getirirler.

Yapılan araştırmalara göre, örümceklerin ördüğü ipek ağının, kendi içlerinde ürettikleri sıvı ipekten daha asidik olduğu tespit edilir. İpek ağının daha asidik olması daha çok proton içerdiği anlamına geliyor. Bu protonlar, proteinlerin birbirine yapışmasını sağladığından sıvı ipeğin ipek liflerine dönüştürülmesi süreci için gereklidir. Bu olay sıvı ipeğin örümcek ağına dönüşmesini sağlar.

ÖRÜMCEK AĞI ÇEŞİTLERİ

• Dairesel Sarmallı Ağ

Çoğumuzun gördüğü örümcek ağı modeli dairesel sarmallı ağdır. Örümcekler ağlarını yapmaya arka bacaklarıyla karınlarına bastırarak ipeksi sıvının akmasını sağlayarak başlarlar. Akan sıvı herhangi bir yere yapıştıktan sonra ağlarını örmeye başlarlar.

Örümcekler bu ağı yaparken ilk önce ağlarının dış çevresini hazırlayıp sonra dıştan içe doğru uzanan iplikleri örerler. Daha sonra orta bölümden başlayıp dairesel sarmallar oluşturarak örmeye devam ederler. Bu ağ ile örümcekler bir günde onlarca böcek yakalayabilirler.

• Karmaşık Ağ

Belli bir şekli olmayan ağ, karmaşıktır. Bu ağı yapan örümceklerin amacı böcekleri ağın ortasına düşürüp dolamaktır.

• Yün Ağı

Yüne benzeyen ağ, içeriği açısından özeldir. Bu ağları oluşturan yapışkan ipek, elektrostatik olarak yüklü ipek nanofiberlerden oluşur.

• Tabakalı Ağ

Bu ağ ölümcül bir hamak gibi davranır. Bir böcek bu ipliklerden birine girdiğinde, örümcek pusuya yattığı yerden çıkar ve avını yakalar. Bu ağ normalde kalıcıdır ve düzenli olarak onarılır.

• Huni Ağı

Örümcekler huni ağlarını pek çok amaç için kullanır; avından saklanmak için, yumurtalarını saklamak için veya çiftleşme zamanını beklemek için. Bir tabaka huninin dışına kadar uzanır ve örümcek avını yakalamak için yaylı ağın titreşmesini bekler.

 

 

*Çizimler Rachel Diaz-Bastin’e aittir.

 

 

Kaynak: 1, 2