Herhangi bir şeye kanıt sunmak dediğimiz zaman aklımıza gelen ilk, en net ve en doğru yöntem kanıtı sunarken beş duy organına hitap edecek şekilde kanıtlar bulmaktır. Yani öyle kanıtlar olmalı ki görebildiğimiz, duyabildiğimiz ya da hissedebildiğimiz ya da tadabildiğimiz ya da koklayabildiğimiz kanıtların olması gerekir. Bu tarz kanıtlar olduğu zaman şunu söyleyebilirim ki evet bir şey bir insan için veya insanlık için gerçekten orada vardır ve bu onun kanıtıdır. Ancak bazı şeyler vardır ki göremeyiz, duyamayız, koklayamayız, tadamayız veya dokununca hissedemeyiz. İşte böyle durumlarda kanıtı nasıl yapabiliriz?
Mecburen bilişsel yollarla kanıtlamak zorundayız. Burada bilişsel yolda yapılan kanıtta çelişkiler kullanılabilir. Ki bu çelişkiler gerçekten de bir şeyin var olmadığı yönünde en azından büyük bir yardım sunar. Bir şeyin var olmadığını veya nelerin var olmadığını bulursak da aslında neyin orada var olmuş olabileceğini veya var olduğuna dair bir tahmin elde edebiliriz. Örneğin, bir sepet doluzu elma düşünelim. Bu elmaların hepsi eğer kırmızıysa biz şunu diyebiliriz. Hepsi kırmızı olan bir sepette yeşil elma ya da sarı elma olamaz. Biz bu sepeti görmemiş olalım. Ancak sadece bu sepetin varlığından haberdar olalım.
Eğer sadece kırmızı elmalar varsa o zaman o sepette zaten yeşil elmalara ve sarı elmalara yer olmadığı için o sepette yeşil ve sarı elma yoktur. Yani bu iki tür elmanın yokluğunu kanıtlayabildik. Veyahut da orada armut veya başka bir şey de yoktur. Sadece kırmızı elma vardır. Çünkü aynı anda iki şeyin varlığı aynı nokta üzerinde söz konusu olamaz. Yani mesela bir elma hem sarı hem yeşil hem kırmızı normal şartlar altında olamaz. İşte bu sayede veya bu tarz bir örnekte ne kadar doğru oldu bilmiyorum ama çelişkiyi kullanarak bir yokluğu kanıtlayabildik.
Yorumlar
Duyularla kanıtlanamayanlar çelişkilerle kanıtlanabilir
Bilemedim tam olarak
Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız