Ekim 23, 2024

Haftanın gün isimlerinin kökeni

Göktürk ve Uygur Türkçesinde 7 gün veya hafta kavramı yoktur.
Heft Farsçada 7 demektir. Hefte 7 gün anlamındadır. Zamanla dilimizde hafta olarak kullanılmaya başlanır.
Latince isimlerine bakıldığında ilk zamanlar 7 gök cisimin isimlerinin verildiği görülür. Hafta Pazar günü ile başlar ve adı Güneş günüdür (sunday). Sonraki Ay günüdür (Moon-day-Monday)...Cumartesi Satürn günüdür (Saturday).
Bir dönem tanrılarının isimlerini verirler. Çarşamba Odin'in günü, Perşembe Thor'un günü gibi...
Musevilere göre Tanrı evreni Pazar günü yaratmaya başlar ve 7. gün yani Cumartesi günü dinlenir. Bu nedenle Cumartesinin adı Şabbat yani dinlenme günüdür.

Haftanın gün isimlerinin kökeni

Farsçada ve dilimizde kullanılışları;
Pazar; yekşembe (1. gün) bazaar; alışveriş yapılan gündür.
Pazartesi; düşembe (2. gün) Pazar-ertesi (erte-sonra)
Salı; seşembe (3. gün)  salis-selase-3 kelimesinden gelir.
Çarşamba; çeharşembe (4. gün) çahar-4 kelimesinden gelir.
Perşembe; pençşembe(5. gün) kelimesinden gelir.
Cuma; cuma, cem olmak, toplanmaktan gelir.
Cumartesi; şembe (gün) Cuma-ertesi (erte-sonra)

Pazar kelimesi ilk olarak 1680 yılında Menenski sözlüğünde bazar güni olarak geçer. Farsçada ba-yemek, zar-yer demektir. Çarşamba kelimesi de yine aynı yıl aynı sözükte çarşembe olarak geçer.
Salı kelimesi ilk olarak 1533 yılında Filippo Argenti-Regola del Parlare Turco (Türkçe Konuşma Kuralları) adlı eserde sali olarak kullanılır.

Kaynak: https://www.tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2021/04/Osman-Fikri-Sertkaya-_-HAFTANIN-G%c3%9cN-%c4%b0S%c4%b0MLER%c4%b0-VE-_-7-.pdf

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun