Hititler, Frigler, Kimmerler, İskitler, Medler, Persler, Makedonlar, Pontus Krallığı, Romalılar, Bizanslılar, Danişmendliler, Selçuklular, İlhanlılar, Akkoyunlular ve Osmanlının izleri mevcuttur.
Yörede kurulan eski kentlerin adları Dokeia, Evdoxia, Komana Pontika ve Pontus Polemoniakus'dur.

Tokat adının nereden geldiğine dair bazı rivayetler;
*Çanak memleket anlamına gelen Dokeia kelimesi, zamanla Tokat'a çevrilir.
*Kent Togayıt Türkleri tarafından kurulduğu için bu adı alır.
*Evliya Çelebi'ye göre Alimler ve Şairler Şehri Tokat'ın adı, kalesini yapan efsanevi kahraman Dok-Ad'dan gelir.
*Surlu şehir anlamında Toh-kat kelimesinden gelir. (sursuz şehir de yoz-kat'tır)
*Ya da tok-at yani besili atlar nedeniyle bu ada sahiptir.

Osmanlı döneminde Dar'ün-nasr (yardım edenler yurdu)'dır ve Sivas Vilayetinin merkez sancağına bağlı bir kazadır. Zamanla ayrı bir sancak olur.
Cumhuriyet ilanı ile il yapılır.