İstanbul'da yaşanacak bir depre­min önemini vurgulamak için, geç­mişteki depremlerin verdiği hasarla­ra bakmakta hayli yarar var... Örneğin, "Küçük Kıyamet" olarak kayıt­lara geçen 1509 depremi de bunlar­dan biri... Halley Kuyruklu Yıldı­zı'nın da izlendiği bu tarihte, kentteki 109 mescitin ve 1070 binanın yıkıl­dığı, sağlam minare kalmadığı belir­tiliyor. Bunun yanısıra 5 bin-13 bin kişinin öldüğü, Topkapı Sarayı'nın yıkıldığı ve devrin padişahının İstan­bul'dan ayrılıp Edirne'ye yerleştiği de bilinenler arasında... Galata ve Be­yoğlu'nda hemen hemen bütün evlerin yıkıldığı, bazı yüzeylerde açılma­ların olduğu ve kum fışkırmalarının görüldüğü bu depremin hasarlarını onarmak için, 3000 ustayla 66 bin amele çalıştırılmış...

Padişah Abdülha­mit zamanında meydana gelen ve X şiddetinde olduğu gözlemlenen dep­rem hakkında Atina Rasathanesi Müdürü D. Eginitis tarafından yapı­lan ölçümlerden başka bir kayıt bu­lunmuyor. Abdülhamit'in katı san­sürcülüğü nedeniyle günümüze son derece kısıtlı miktarda gelen belge­lerden, bu depremde Kapalıçarşı'nın büyük hasar gördüğünü, bazı ünlü camilerin de kısmen zarar gördüğü­nü biliyoruz. Bu veriler de, böylesine şiddetli bir depremde, yüzeysel te­mellere oturan yapıların, anakayaya oturan yapılardan daha fazla hasar gördüğünü kanıtlıyor...

1894 depre­mi, aynı zamanda Marmara Deni­zi'nde meydana gelen deprem dalga­larıyla da ünlü... "Tsunami" adı veri­len bu deprem dalgalarının kıyılarda büyük hasara neden olduğu da bilini­yor... Bu dalgaların 1509'daki ben­zerlerinin 6 metre yüksekliğe ulaştığı da kayıtlar arasında... Geçmişten gelen bu bilgilerin tü­münün değerlendirilmesi sonunda, "7 veya 7.5 şiddetinde bir depremde İstanbul'a ne olurdu?" sorusuna veri­lecek yanıt hiç de iç açıcı değil... İs­tanbul'da yaşayan nüfusu 10 mil­yon, yapı sayısını da 750 bin civa­rında varsayarsak, bu yapıların yak­laşık üçte birine yakını ağır, üçte birinin orta, geri kalanının da az hasar göreceği söylenebilir. Yine aynı veri­lere dayanarak, yüzbinlerce insanın öleceği, ölenlerin birkaç katının ya­ralanacağı ve evsiz kalacağı, trilyon­lara varacak maddi kaybın olacağı hesaplanabilir...