Olayın kökenleri çok eski tarihlere kadar uzanıyor. 20. yüzyıla gelindiğinde kentlerden nehirlere, ormanlardan kırlara kadar zaten her yer yeterince kirlenmişti. Bir grup Fransız ve Ameri­kalı bilimadamı, dört yıllık bir uğraşının sonucunda Grönland'ın buzlarını ko­nuşturmayı başardı. Buzların anlat­tıkları çok ilginçti... Daha İlkçağ'da tüm Kuzey Yarıküre'nin havası kur­şunla kirlenmişti. 1989-1995 arasın­da, Fransa'daki CNRS (Ulusal Bilim Araştırmaları Merkezi) Buzulbilim ve Çevre Jeofiziği Laboratuvarı'ndan Claude Boutron ve arkadaşları, Grönland'ı oluşturan buz takkesinde 3000 m, derinliğe inen bir delik açtı­lar. Bu delikten "havuç" biçiminde uzun bir buz parçası çıkardılar. Amaçlan, buzun içinde sıkışıp kal­mış hava kabarcıklarını incelemek ve eski çağlardaki atmosferin bileşimini saptamaktı. Bu yöntemde örnek ne kadar derinden çıkarılırsa, bilgi sağ­lanan çağ da o kadar eski oluyordu.

M.Ö. 500… hava kurşun gibi ağır

İlk olarak, M.Ö. 500'e doğru, hava­nın içerdiği kurşunun birdenbire dört katına fırladığını gördüler. Bundan sonraki iki yüzyıl boyunca kurşun, aynı yüksek değerini korumuş, ama Roma İmparatorluğu'nun çöküşü sı­rasında azalmıştı. Ancak Ortaçağ'da yeniden bir sıçrama görülüyordu

Bu kirlenmenin nedeni neydi?

İlk­çağ'da kurşun metalurjisi, 19. yüzyıl­daki üretim düzeyine ulaşmıştı. Açık ocaklardan yılda 80 bin ton maden filizi çıkartma ve bunu kavurma yön­temiyle saflaştırma, Dünya atmosfe­rine 400 ton kurşun partikülü saçıl­masına neden olmuştu. Son yıllarda gerçekleştirilen bir başka araştırma ise, İsveç göllerinde biriken tortula­rın, hava kirliliğinin izlerini taşıdığı­nı gösterdi. Bu, kuşkusuz insanlık ta­rihinde karşılaşılan ilk "sınıraşırı" hava kirliliğiydi...