Görünüşte bir aşk hikayesi. Mesnevideki hikayeleri, hikaye olarak okursanız sonunda kazancınız sadece hafif bir uyku olur. Dinleyin...
Mülk sahibi bir padişah günün birinde güzel bir cariye görür ve aşık olur, kendine alır.  Aşık olunca kendisinin sanır. Ama cariye bir zaman sonra çok hastalanır. Padişahın maddi hekimleri kibirlenerek biz kesinlikle iyileştiririz diye sözler verirler ama inşallah demezler. Ne yaptılarsa fayda vermez hatta daha da kötü olur. Padişah çaresizlik içinde Rabbine yalvarır, ağlar dua eder.İşte o zaman çare gözükür. Uzaklardan ehil, güvenilir, doğru sözlü bir manevi hekim gelir. Padişah onu görünce maddiyatı ve makamı bırakıp hürmetle karşılar. Hekim cariyeyi konuşturur, onu DİNLER, Onun gönlünün memleketindeki bir kuyumcuda olduğunu ANLAR. Padişaha anlatır. Kuyumcuyu getirt der. Padişah elçiler göndertip mal mülk makam ile kandırarak kuyumcuyu getirtir. Cariye onu görünce iyileşir. Padişah cariyenin tam olarak  iyileştiğini anlayınca manevi hekimin hazırladığı zehirle kuyumcuyu yavaş yavaş zehirler. (Nasıl olur yahu diyorsunuz. Devam edin.) Cariye zamanla iyice çirkinleşen kuyumcudan soğur ve kuyumcu da kısa bir süre sonra ölür. Cariye artık padişahındır.
Ne anladık?
Sembolleri tanıyalım.
Padişah; RUH
Cariye; NEFS
Sarraf; ARZU ve İSTEKLER
Manevi Hekim; İNSANI KAMİL
Elçiler; AKIL ve ANLAYIŞ
Yakışıklı kuyumcuya aşık olan nefs insanı kamil bir yol göstericinin yardımıyla maddi aşkın bir anlamı olmadığını ama ilahi aşkın kalıcı olduğunu anlamıştır.

Sonuç olarak; Maddi aşk HAK yolunda klavuzdur.

Bir sonraki hikayede görüşürüz inşallah :)