Moğolistan'ın kuzeyinde Yenisey ırmağı kenarında Tuva-Hakasya Türklerinin yaşadığı bölgelerde bulunan yaklaşık 250 adet yazıtlardır. Runik harfli Türkçedir. Kırgızlar tarafından dikildiği düşünülmektedir. Tam tarihi bilinmemektedir.
Okunabilen bölümlere bakıldığında yiğit, savaşçı Türk'ün özelliklerinden bahsedildiği görülüyor. Türk önce güçleniyor, varlıklarını artırıyor sonra da daima ülkesi, yurdu, ailesi için yılmadan savaş veriyor. Yazıtlardaki kişi sözlerini "Anlayana" diyerek bitiriyor. 

“Güçlü düşmana (karşı) savaşçıyım. Hızlı koşan yaban hayvanına (karşı) yiğidim.”
“Erkeklik kahramanlığım (için) kırk iki savaş (yaptım). (Bu savaşlarda) düşmandan otuz askeri öldürdüm.”
“Boz kurt, kara kakım (ve) geyik öldürdüm”
"Kahramanlığım için beş ülkeye ulaştım.”
“Çakıl taşı kadar çok sarı altınlarım vardı”
“Dört ayaklı hayvanlarım, sekiz ayaklı malım mülküm (pek çoktu)"

"(Hiçbir) derdim yoktu."
“Dört kardeş idik. Bizi güçlü (Tanrı) ayırdı.”
“Üç oğlumdan ayrıldım, ne acı! (Onlara) doymadım. Çalışın (çabalayın).”
“Güçlü düşmandan (geri) dönmeden saldırırken ayrıldım (öldüm).”
“Gökteki güneşe (ve) yer(yüzün)deki yurduma doymadım.”
“Tibet? ülkesinde? tükendim (öldüm).”

“Öz yerim kutlu yerim ne yazık!”
“Has atların kendilerini (ve) üç askeri almadın, ne acı! Askerin başı, eyvah! Ne acı!
"Izdırabım ve koruyucum, ayrılmayın, neşem, hayat kaynağım!”
“Ne yazık! Sözlerimi yazıyorum. Anlayan insanlar (için) söyleyiverdim.”

*Kaynaklar:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/143285
https://tdkturkdunyasi.gov.tr/tam-metin-pdf/889/tur