Sultan II. Abdülhamid, 10 Temmuz 1894 senesindeki büyük İstanbul depreminden sonra bir bilimsel araştırma yapılmasını istemiş, Atina ve İstanbul rasathâneleri ortak bir rapor hazırlamışlardır. Hazırlanan bu rapor aşağı-yukarı bir ay sonra, 15 Ağustos 1894 tarihinde padişaha sunulmuştur. Padişah'ın fikr-i takibi bu konuda etkili olmakla beraber, raporun altındaki üç imzanın da sahibi gayrimüslimlerdir.  Yabancı dille Fransızca yazılan bu rapor, bir Ermeni vatandaşı olan Bogos tarafından Fransızca'dan Osmanlıca'ya tercüme edilmiştir. Metnin tadını bozmamak için kelimeleri günümüz Türkçe'sine çevirmeden aynen aktarıyoruz:

[Yıldız Esas Evrakı, Karton Nu. 11, Evrak Nu. 17/c]

 

Hâk-i pây-i mekârim-peymâ-yı hazret-i mülûkâneye Atina Rasadhânesi Direktörü Mösyö Ejiniti tarafından fî 3 Ağustos-ı Rûmi ve 75 Ağustos-ı Efrenci sene 1894 târihiyle takdim olunan raporun tercemesidir:

Zât-ı şevket-simât-ı hazret-i pâdişâhîleri ahiren Dersa’âdet'de vukû’ bulan büyük hareket-i arzın fennen ve mükemmelen tedkîk olunmasını arzu buyurmakta olduklarından, işbu arzû-yı hümâyûn ile beraber tedkîkât-ı mezkûrenin ale'l-umûm fünûn içün derkâr olan ehemmiyetini nazar-ı dikkate alarak gerek hâk-i pây-i şâhânelerine ve gerek erbâb-ı fünûna takdîm olunmak üzere işbu alâmet-i tabî'iyenin ahvâline dâ'ir devr u dırâz icrây-ı tedkîkâta mübâşeret eyledim.

Zât-ı mekârim-simât-ı hazret-i tâcdârîleri fünûn ve ma'arif içün derkâr olan himmet-i seniyyeleriyle lütfen kullarına vapur tahsîs buyurmuş olduklarından ulüvv-i cenâb-ı şâhâneleri sâyesinde Dersa'âdet Rasadhânesi Müdîri Kumbari ve Mu’âvini Emil Lakvan Efendilerin refâkatiyle tedkîkât-ı fenniyece ehemmiyetleri olan hareketzede mahallerin kâffesi ziyâret olunmuşdur. İşbu tedkîkât hitâm-pezîr olmağla başlıca netâyicinin arzı ile kesb-i mefharet olunur.