Kur'an-ı Kerim'in Kehf suresinin 88-96’ncı ayetlerinde bahsedilen Zülkarneyn'in kim olduğu ve neden kendisine bu lakabın takıldığı konusu, birçok farklı yorumlara neden olmuştur. İskender'e Zülkarneyn adının verilmesi, İslam bilginlerince başının iki yanında iki boynuza benzer çıkıntının bulunması, o zamanın bilinen tüm ülkelerini dolaşması ve örülmüş iki deste saçı olması anlamlarında yorumlanmıştır.

 Zülkarneyn'in kim olduğu konusu da çok farklı şekillerde yorumlanmış, değişik görüşler ileri sürülmüştür. Çoğu kişi, Zülkarneyn'in Büyük İskender olduğunu iddia ediyor. Tıpkı Ahmedi'nin İskenderaame'sinde adlandığı gibi; Ali Şir Nevai, Kaşgarlı Mahmut, Firdevsi ve Evliya Çelebi gibi ünlü yazarlar da eserlerinde İskender'in hayat ve icraatlarından bahsederken ondan "Zülkarneyn" olarak söz ederler. 

Karşılaştırmalı edebiyat çalışmalarına da konu olan "İskender romantizmi", 24 farklı dilde 80'den fazla esere konu oldu. Ünü dünyanın dört bir yanına yayılan Makedonya kralı üzerine anlatılan hikâyeler. Britanya'dan Orta Asya'ya, Fransa'dan Malezya'ya kadar her yere ulaştı. Yeryüzünde ondan başka hiç kimsenin hayat öyküsü bu kadar yaygınlık kazanmadı. Ondan başka kimse hakkında bu kadar çok efsane anlatılmadı. Kuşkusuz, bu öykü ve efsanelerin büyük bir kısmı hayal ürünüydü. Örneğin, İslamiyet'ten Önce Bizanslılar uzunca bir süre onu İpek Yolu'nu kullanan ve Sianfu'nun hayali ülkesinin büyük başkenti Çubhan'ı kuran kişi olarak tanıdılar!

Roma ve Kartaca'nın boyunduruğu altına giren antik Yunan ve Mısır dünyası, başarısızlıklarını örtmek için, onu mitoloji kahramanı Herakles'in (Herkül) tahtına aday göstermişlerdi. İbranilere göre ise, Hz. Süleyman'ın tahtına egemen olan Derbend'lerde demirden bir set çekerek Yecüc ve Mecüc'ü engelleyen kişi de İskender'di! Perslerden bugünlere ulaşan hikâyelerde ise o, Perslerin hiçbir zaman fethedemedikleri Hindistan'ın fatihi idi. Ve yine antik çağların Mezopotamya'sının ünlü kenti Babil'de anlatılanlara göre, İskender karanlığı geçerek dünyanın sonuna ve hayatın anlamına ulaşan kişiydi.