Ekim 05, 2024

Cellat Mezatı

Bir mahkûm cellâda verildi mi, giysileriyle birlikte üzerinden çıkan bütün kişisel eşyaları cellâdın olurdu. Bu eşyalar toplanır ve senede bir veya iki defa büyük bir mezat ile satılır, bedelleri cellâtlar arasında taksim edilirdi. Buna, "Cellât mezadı" denirdi. Cellât mezatlarında genellikle çok kıymetli şeyler bulunurdu ve sahipleri cellât elinde can verdiklerinden, bir uğursuzluk yorularak gerçek değerlerinden çok ucuza satılırdı. Fakat cellât mezadından bir mal satın almak da her kişinin yapabileceği bir iş değildi. Bazı devlet adamları, zenginler, cellâdın pençesi yakalarına yapışmadan üzerlerinde bulunan kıymetli kürkleri, yüzükleri, saatleri, keselerini çıkartırlar ve orada bulunanlara, "Beni anar, bir Fatiha okursunuz!" diye hediye ederlerdi.

Cellat Mezatı

Reşat Ekrem Koçu, tarihçi Peçevi İbrahim Efendi'den naklen, cellât mezadı ve "uğursuz eşya" kavramını şöyle anlatıyor:

 

"İstanbul'da Atatürk Bulvarı üzerinde, Bozdoğan Kemeri'nin hemen yanı başında Belediye Müzesi yapılmış güzel medresenin sorumlusu, 16. yüzyıl sonu saray ileri gelenlerinden Kapıağası Gazanfer Ağa'dır. Bu kişi, Padişah 3. Murat üzerindeki sonsuz etkisi ile rüşvet yolundan büyük bir servet yapmıştı. O zamanlar İstanbul'da Rüstem Ağa isminde ünlü bir saatçi ve kuyumcu vardı. Gerçekten büyük bir sanatkârdı... Gazanfer Ağa, bu şâhısa değer biçilmez elmaslarla süslü bir koyun saati (Cep saatinin daha büyüğü, koyunda muhafaza edilen saat) yaptırmıştı. Saatin mücevherini de kendisi vermişti. Kapı Ağası Gazanfer Ağa cellâda verilince, Ağa'nın ünlü, tanınmış saati koynundan çıkarak cellât eline düşmüştü. Cellâtlar, başlı başına bir servet olan bu saat için bir mezat yaptılar. Saati, cellât mezadından Tırnakçı Hasan Paşa satın almıştı. Az sonra Tırnakçı Hasan Paşa da idam olundu, saat yine cellât mezadına düştü...

Cellat Mezatı

Bu kez, bu güzel ve değerli saati çok düşük bir bedel karşılığında Kasım Paşa satın aldı. Bir-iki ay geçti geçmedi, Kasım Paşa da cellâda verildi. Saat onun da koynundan çıktı ve üçüncü defa cellât mezadına düştü... Bu sefer de Gazanfer Ağa'nın tuhaf, esrarengiz saatini Sadrazam Derviş Paşa satın aldı ve kardeşi Ahmet veya Mehmet Bey'e hediye etti. Ahmet veya Mehmet Bey dedim... Tarihçiler bu muhteremin ismini yazmıyorlar. Genç yaşında, yani tüysüz bir delikanlı iken sadrazamın kollamasında Eğriboz Sancak Beyliği'ne tayin edildiği için, "Civan Bey" diye lakap takılmış ve adı unutulmuştur.

Cellat Mezatı

Tarihçi Peçevili İbrahim Efendi, Civan Bey ile Eğriboz'da, Bey Konağı'nın deniz üstüne kurulmuş bahçesinde sohbet ediyorlarmış. Söz, saatten açılmış. İbrahim Efendi de saat meraklısı imiş. Civan Bey koynundan görkemli bir saat çıkartarak tarihçiye göstermiş. İbrahim Efendi, "Ömrümde bu kadar güzel saat görmedim!" demiş. Civan Bey de saatin hikâyesini anlatmış. Peçevili, elindeki saati hemen bırakarak "Böyle uğursuz saati insan düşmanına vermez. Paşa nasıl olmuş da size hediye etmiş?" demiş. Bu söz Civan Beyi etkilemiş. Hemen hançeriyle saatin elmaslarını çıkartmış ve bir çekiç ile de çarklarını kırarak denize atmış.

Yorum yazmak için lütfen giriş yapınız

Editörün Son İçerikleri

Antik Yunan'ın İlginç Mitolojisi

Antik Yunan'ın İlginç Mitolojisi

Vücudumuzun Isısı Nasıl Ayarlanıyor?
Nasıl Yüzebiliyoruz?

Nasıl Yüzebiliyoruz?

Tırnaklarımız Nasıl ve Neden Uzuyor?

Editörlerin Son İçerikleri

kaptanfilozof06

Hızın Önemi

probiyotik

Antik Yunan'ın İlginç Mitolojisi

bubble30
Nielawore

MOSAIC OF 15 DIFFERENT IMAGES

Bizden haberdar olmak için mail listemize kayıt olun